Пишува: доц. д-р Весна Петреска-Дуковска, оториноларинголог
Кога често се разболуваме и притоа чувствуваме силна болка во крајниците, имаме гнојни чепови на нив, т.е. гнојна ангина, речиси секогаш се прашуваме дали е најдобро тие да се извадат. Но, тогаш се судираат сите информации што дотогаш сме ги слушнале за оперирањето на крајниците – од тоа дека тие треба да се извадат уште во детството, дали налето или во зима, па сѐ до тоа дека никако не смеат да бидат оперирани, бидејќи тие се филтер и без нив секоја инфекција ќе оди директно на белите дробови.
Крајниците се оперираат само тогаш кога тоа стручно ќе го потврди доктор специјалист оториноларинголог. Можат да се оперираат во кој било период од годината и во установи во кои постојат услови за тоа.
Најважно е да нема контраиндикации од типот на епидемии, вирусни заболувања, морбили, варичела.
Но, не секогаш крајниците треба да се извадат. Во зависност од дијагнозата, тие можат со операција и да се намалат и со тоа успешно да се реши проблемот. Дали докторот ќе ги извади или само ќе ги намали зависи од неколку предуслови.
Индикации за вадење на крајниците се чести и повторливи ангини, и тоа повеќе од 4-5 годишно, потоа, ако се дијагностицира малигно заболување. Индикации се и гнојни процеси зад крајниците и жариште на бактерии. Намалување се прави кај хипертрофирани, зголемени крајници што не боледуваат, меѓутоа предизвикуваат задушување, механичка ждрелна опструкција, повторувачки воспаленија, непријатен здив и опструкции што влијаат на нормалните физиолошки функции.
Операцијата за вадење на крајниците, или тонзилектомија, се изведува на два начина – со класична ладна хирургија и ласерски со диоден ласер. Намалувањето-тонзилотомија, се прави само со диоден ласер. Намалувањето може да се изведе на два начина. Едниот е намалување на големината на самите крајници, а другиот е т.н. ласерска вапоризација на криптите на крајниците, кои се полнат со храна и така се создава непријатен мирис.
Ласерската интервенција има неколку предности пред класичната. Намалено е губењето крв при операцијата, болката е сведена на минимум, постоперативниот престој во болница е скратен, а скратено е и времето на закрепнување на пациентот. Со појавата на ласерската технологија во оториноларингологијата се создадоа можности за намалување на ризиците при интервенциите, а притоа се најде компромис во зачувувањето на основната имунолошка функција на крајниците, се намалија боледувањата и се унапреди развојот во детската возраст.
