Светската здравствена организација (СЗО) минатата недела ја ажурираше својата листа на опасни вируси и бактерии, откривајќи дека бројот на патогени кои би можеле да ја предизвикаат следната пандемија е зголемен за повеќе од 30 отсто.
Вирологот Миланко Шеклер тврди дека нема основа за страв, бидејќи, според него, ништо не се променило.
„Списокот за 2018 година вклучува цели семејства на познати вируси. На почетокот на 21 век беа познати 1.415 инфективни агенси кои предизвикуваат болести. За 23 години беа откриени околу 200 нови. Единствената нова стратегија е што повеќе луѓе учествуваат во надзор и тестирање на присуството на вируси во природата и размена на искуства“, изјави Шеклер за Новости.
Повеќе од 200 научници од 54 земји анализирале 1.652 вируси и бактерии и идентификувале 33 како ризични. Шеклер истакнува дека во истрагата биле вклучени бројни ветеринари и експерти од неразвиените земји како Иран, Бангладеш и Пакистан.
„Соработката е проширена и со колегите кои работат во земји каде што може да се појават инфекции и кои можат да го загрозат здравјето на луѓето во богатите земји. Ваквите мерки се донесуваат поради богатите“, рече Шеклер.
Секој вирус или бактерија, како што вели, може да се пренесе насекаде на планетата за 24 часа. Меѓу приоритетните патогени што ги објави СЗО во својот извештај е групата на корона вирус, како и вирусот на мајмунска сипаница.
„Секој од овие вируси и бактерии има свои карактеристики, начинот на кој може да биде опасен“, вели Шеклер. Тој додава дека не е исто дали инфекцијата се шири на територијата на која луѓето биле во контакт со неа со векови или каде првпат се среќаваат.
„Многу приоритетни патогени моментално се ограничени на одредени региони, но имаат потенцијал за глобално ширење. Имунитетот и здравствената состојба на заразените се важни, а ризикот е поголем во земјите со претежно постара популација. Одредени патогени може да предизвикаат катастрофални проблеми во земја, а во втората не се случува ништо необично“, рече тој.
Епидемиологот Зоран Радовановиќ смета дека секогаш има причина за загриженост. „Повремено излагаат пандемии, заканата виси во воздухот. Во последните 150 години, најдолгиот јаз меѓу две пандемии беше 41 година“, рече Радовановиќ.
Тој додава дека е важно навреме да се подготвиме во однос на лековите, вакцините и заштитната опрема. „Сите изолирани вируси и бактерии се опасни, а што се однесува до смртноста, најопасен е вирусот нипах“, посочи Радовановиќ.
Станува збор за вирус кој предизвикува смртоносна треска и оток на мозокот, кој повторно се појави во Индија. Се пренесува преку лилјаци, а СЗО го стави овој вирус на приоритетна листа во 2022 година.
Пандемијата на Ковид не е официјално завршена никаде на планетата, а светските виролози веќе се загрижени за можноста од птичји грип. И не само тоа, како што за Данас истакнуваат експертите за заразни болести, има уште 27 вируси кои имаат епидемиски потенцијал да предизвикаат нови епидемии.
Меѓу нив се вирусите на денга, Зика и Западен Нил, како и шест типа на коронавирус кои биле откриени кај лилјаците. Без разлика, во моментов постои страв од мутиран вид на вирусот Х5Н1, предизвикувачкиот агенс на птичјиот грип, кој владее меѓу живината во Европа веќе една година. Во повеќето жаришта е регистриран високопатоген сој на вирусот, што е причина за уништување на десетици милиони живина, наведува Данас.
Како што беше соопштено, според извештајот на Европскиот центар за превенција и контрола на болести, се работи за најтешкиот бран птичји грип досега регистриран во Европа. Поради ова, европските виролози стравуваат од епидемија кај луѓето и велат дека е само прашање на време кога ќе се случи.
Истото го мислат и српските инфектолози и епидемиолози, не само за вирусот на птичјиот грип, туку и за другите предизвикувачи на болести.
Меѓу другото, поради климатските промени, односно создавање услови за, на пример, комарците и другите инсекти кои пренесуваат вируси да мигрираат од нивните сегашни живеалишта во области каде што никогаш не живееле, како што се случи со тигрестиот комарец, кој го пренесува вирусот Западен Нил.чија епидемија имавме во 2012 година.
Проф. Д-р Драган Делиќ, инфектолог, за Данас вели дека можноста за нова појава на заразна болест всушност постои, бидејќи во моментов „27 вируси имаат епидемиски потенцијал“.
„Вирусите од различни групи имаат епидемиски потенцијал, а меѓу нив се грип, денга, Западен Нил, Зика, ентеровируси и многу други. И тоа не е ништо ново. Објавени се и информации за тоа. Исто така, шест нови видови на корона вирус се докажани кај лилјаците и носат потенцијал за епидемија. Има вируси за кои во овој момент не сме свесни и се подготвуваме да ја „скокнеме“ бариерата меѓу животните и луѓето“, објаснува овој експерт.
Според него, од 5.000 вируси во човечката популација, 3.500 се зоонози, односно преминале од животните на луѓето.
„Кога станува збор за вирусот Х5Н1, причината за птичјиот грип, постои вистински страв. Но, тоа беше докажано во 1961 година во Јужна Африка со егзотични приказни. Првиот случај на инфекција е забележан во 1997 година кај тригодишно момче од Хонг Конг. Така, потребни се 30 години за тој вирус да помине од животно на човек. Кога станува збор за овој вирус, меѓучовечкото пренесување е тешко, односно тешко се пренесува од човек на човек, а таков пренос првпат е забележан во 2004 година“, објаснува проф. Д-р Делиќ додава: „Кога станува збор за сегашните стравови во врска со птичјиот грип, опасноста лежи во тоа дали вирусот ќе се смени во насока дека неговото пренесување меѓу луѓето станува полесно“.
Проф. Д-р Жарко Ранковиќ, инфектолог од Ниш, кој за Данас вели дека предупредувањата кои моментално доаѓаат од Европа се реални.
