РЕВМАТОИДЕН АРТРИТИС
ШТО Е? Станува збор за автоимуна болест, што значи дека имуниот систем го напаѓа ‘рскавичното ткиво, особено зглобовите (понекогаш коските и внатрешните органи). Ова доведува до воспаление кое, ако не се лекува, може да предизвика тешки оштетувања во зглобовите. Едно од пет лица кое страда од ревматоиден артритис може да има јазли на кожата наречени ревматоидни јазли. Најчесто се јавуваат на места подложени на притисок како што се зглобови, колена или петици.
ШТО СЕ СЛУЧУВА? Не е познато што точно предизвикува ревматоиден артритис. Некои експерти веруваат дека имуниот систем станува “збунет“ по инфекција со бактерија или вирус и почнува да ги напаѓа зглобовите, а битката може да се прошири и на други делови од телото.
СИМПТОМИ Може да почнат да се појавуваат постепено, но и нагло и често се потешки отколку кај остеоартритисот. Може да се јави болка и вкочанетост, отоци на рацете, зглобовите, колената, рамената, глуждовите, стапалата, болка во вилицата и вратот. Понекогаш болката се јавува само во еден дел од телото, но почесто ревматоидниот артритис влијае на неколку зглобови. Има тенденција на симетричност, па на пример, ако зглобовите на левата рака се воспалени и зглобовите на десната рака исто така ќе бидат воспалени. По некое време, може да бидат зафатени неколку зглобови и да се појави чувство на топлина на допир. Отокот може да биде голем и да ги попречува активностите како возење автомобил, секојдневни активности, пешачење. Чувството на вкочанетост кое обично започнува наутро може да трае со часови или дури и поголем дел од денот. Лицето кое боледува од ревматоиден артритис, исто така, може да чувствува замор, доаѓа до недостаток на апетит и губење на телесната тежина.
ОСТЕОАРТРИТИС
ШТО Е? Оваа форма на артритис погаѓа повеќе луѓе од било кој друг. Обично доаѓа со возраста, најмногу ги погодува средовечните и постарите луѓе, почесто жените отколку мажите. Иако возраста е ризик фактор, остеоартритисот може да се појави порано кај обезните луѓе и во тој случај особено ги погодува колената и лицата со спортски повреди. Се карактеризира со уништување на зглобната ‘рскавица, а најчесто ги зафаќа зглобовите кои ја носат тежината на телото како што се колената, колковите и ‘рбетот. Се развива постепено во текот на неколку месеци или години и предизвикува болка во зафатениот зглоб.
ШТО СЕ СЛУЧУВА? ‘Рскавицата постепено се распаѓа. Тоа е лизгав материјал кој ги покрива краевите на коските и е еден вид амортизер. Уништувањето на ‘рскавицата предизвикува триење на коските една со друга, предизвикувајќи болка и губење на движењата. На пример, оптоварувањето на колената поради прекумерната телесна тежина може да ги оштети ‘рскавиците, па тие се трошат побрзо од вообичаеното и движењата стануваат болни. Може да се слушне рапав звук на површината на коските, а може да се појават и испакнатини на краевите на коските, особено на прстите и нозете.
СИМПТОМИ Зависат од тоа кои зглобови се зафатени. Тие можат да се манифестираат како: длабока, силна болка, чувство на тешкотија и болка при облекување, чешлање на косата, седење, зглобот е топол на допир, чувство на вкочанетост наутро, болка, оток и вкочанетост на зглобовите по движење, крутост после одмор, тешкотии во движењето и губење на флексибилноста на зглобот.
ПСОРИЈАТИЧЕН АРТРИТИС
ШТО Е? Лицата со оваа состојба имаат артритис (воспаление на зглобовите) кој е поврзан со псоријаза (воспаление на кожата). Псоријазата обично влијае на врвовите на лактите и колената, скалпот, папокот и кожата околу гениталното подрачје или анусот. Само кај околу 10 проценти од лицата со псоријаза ќе развијат псоријатичен артритис. Појавата на артритис може да и претходи на псоријазата, додека од друга страна, секој артритис што се јавува кај псоријазата не е секогаш псоријатичен артритис.
ШТО СЕ СЛУЧУВА? Овој тип на артритис најчесто се јавува на возраст од 30 до 50 години, но може да се појави уште во детството и подеднакво ги погодува мажите и жените. Прво се појавува како кожна болест (псоријаза).
СИМПТОМИ Доаѓа до отекување на прстите. Ноктите се безбојни, се листаат и лупат.
