Секоја шолја кафе испиена навечер и во текот на ноќта го „замрзнува“ билошкиот часовник 40 минути, што помага да се остане буден подолго време и во подоцните часови. Ова е заклучокот од направена студија, објавена вчера во списанието Science Translational Medicine.
„Нашата студија е прва во светот која се осврнува на проблемот за тоа како кофеинот влијае врз биоритамот. Овие експерименти ни помогнаа да откриеме бројни интересни ефекти што ги предизвикува кофеинот кога станува збор за телото“, вели Кенет Рајт од Универзитетот во Колорадо во Боулдер.
Рајт и неговите колеги утврдиле колку долго делува една чолја кафе и зошто таа помага или пречи еден човек да заспие за време на ноќни дежурства или подготовка и учење за испити. Тие набљудувале петмина доброволци кои се согласиле да поминат 50 дена во специјално опремени простории.
Овие простории биле направени на таков начин што светлината во нив или не се исклучувала воопшто навечер или само малку се намалувала. Три часа пред спиење, научниците им давале на учесниците во експериментот „витамини“, од кои половина биле таблети со кофеин. Во наредните неколку часови, биолозите редовно земале примероци од нивната плунка, ја мереле количината на мелатонин – хормонот на сонот, а, исто така, гледале колку брзо заспивале и колку долго спиеле.
Експериментот покажал дека употребата на кофеин пред спиење во количество еднакво на шолја кафе, 40 минути го запирал биолошкиот часовник на волонтерите.
Ова било изразено во пониското ниво на мелатонин во нивниот организам. Кофеинот ја блокирал рецепторната функција на површината на хипофизните клетки. Овие рецептори ги доживуваат молекулите на аденозинот и почнуваат да произведуваат мелатонин. Ако нивната работа е блокирана неколку дена, тогаш внатрешниот часовник на човекот се „менува“ неповратно и тој почнува да заспива подоцна без помош на кофеин. Затоа луѓето кои долго време пијат кафе ризикуваат да станат вистински „бувови.“