Вртоглавицата луѓето најчесто ја опишуваат како чувство на лесна несвестица и „пропаѓање“ или како субјективно доживување дека им се врти собата. Таа може да се јави после умор или замор на очи, но и по сериозни состојби како васкуларни болести, пореметување на центарот за рамнотежа или тумор. Вртоглавицата (вертиго) всушност е пореметување на ориентацијата во просторот што се манифестира со силна илузија на движење на просторијата.
За појава на вертиго може да има многу причини и во литературата се наведуваат над 350 можни причинители. Се делат на општи, невролошки, отолошки и останати пореметувања кои не спаѓаат ниту во една од овие групи. Вртоглавицата сама по себе не е болест, туку симптом кој укажува на некој патолошки процес.
Затоа не може да се зборува за симптоми на симптомот, но се разликуваат две форми на вртоглавица:
- објективно вертиго: субјективно доживување дека се врти околината;
- субјективно вертиго: чувство на вртење, лебдење, тонење. Обично се јавуваат и мачнина, повраќање, гадење, бледило и потење.
Кон вртоглавици најсклони се лицата со лоши животни навики. Постојат некои предиспонирачки фактори за појава на вертиго, како инфективни болести, траума, операција, метаболички заболувања, земање на некои лекови или пореметувања во развојот. Сепак, во вообичаената лекарска пракса на вртоглавица најчесто се жалат пациенти во средна и возрасна животна доба склони на лоши навики, како пушење цигари, консумирање на храна богата со масти и со холестерол, без редовна физичка активност.
Ваквиот начин на живот посебно во комбинација со секојдневниот стрес доведува до создавање на атеросклерозни наслаги во крвните садови. При тоа, пречникот на крвните садови се намалува, како и протокот на крвта низ нив, а вертигото се јавува како еден од симптомите. Доколку постои и наследна компонента ваквите симптоми се јавуваат и порано.
Со оглед дека постојат состојби кои личат на вртоглавица, а кои тоа не се, како што е криза на свеста (синкопа), многу е важно точно и со едноставен речник да му се опише на лекарот состојбата. За лекарите вртоглавицата е само вртоглавица, додека криза на свеста е целосно одвоен симптом, но пациентите тоа не го разликуваат. Краткотрајната криза на свеста која почнува со вртоглавица, а завршува со губење на свеста укажува првенствено на кардиолошки проблем, некогаш и многу сериозен. Затoа е важно што поедноставно на стручното лице да му се објасни состојбата.
Жените почесто се жалат на вртоглавица во однос на мажите. Кај лицата во средна возраст за поставување дијагноза, прво се трага по потенцијални проблеми со крвните садови. Се прави рендген на вратниот ‘рбет, за да се исклучи вклештување на вратните пршлени, бидејќи тоа може да резултира со промена на текот на крвта низ артериите и последично да предизвика вртоглавица. Треба да се направи и доплер на крвни садови на вратот, што се повеќе се применува како прва дијагностичка процедура кога е во прашање вертиго.
