Често го замислуваме својот метаболизам како оган кој се разгорува додека вежбаме, а целта му е да согори калории. Метаболизмот е работа која клетките ја извршуваат постојано, секој ден, секоја минута. Имаме 37 милиони клетки, а секоја клетка е како мала фабрика која произведува се што е потребно телото да функционира. Некои калории се согоруваат во текот на вежбањето, но поголемиот дел од она што го јадеме се користи за поттикнување на континуирана работа на нашите клетки.
НАЈНОВИ ФАКТИ ЗА МЕТАБОЛИЗАМОТ
Ново истражување што д-р Херман Понцер и над 80 други коавтори го објавија во списанието Science, се занимавало со метаболизмот најпрецизно досега. Тие го мереле метаболизмот кај 6.500 лица ширум светот, од новородени бебиња до 95-годшини лица. Кога научниците ја испитале варијабилите кои влијаат на потрошувачката на енергија, како што е големината на телото и процентот на масти, добиле “јасна мапа на метаболизмот во текот на нашиот животен век“, вели д-р Понцер. Еве што тоа значи за нас.
- Добра вест за повозрасните
Со години слушаме дека нашиот метаболизам го достигнува својот врв во тинејџерските години и дека значително се забавува како се приближуваме до средната возраст. Но, истражувачите откриле дека метаболизмот всушност се зголемува многу порано и опаѓа многу подоцна, како и дека има четири различни фази. Кај деца до една година метаболизмот е на највисоко ниво, а брзината на метаболизамот кај бебињата е за 50% поголема отколку кај возрасните. Од првиот роденден до 20-тата година метаболизмот се намалува за околу 3% годишно. Потоа, од 20. до 60. година метаболизмот останува стабилен. По 60. година, полека почнува да опаѓа (0,7 проценти годишно). “Тоа значи дека во текот на 40-тие години согоруваме калории со иста брзина, во просек околу 2.500 дневно“, вели Понцер. “А 60-годишно лице има ист метаболизам како и 20-годишно“.
- Машки и женски метаболизам? Има ли разлика?
“Нема ништо посебно во врска со машкиот метаболизам – во однос на женскиот метаболизам“, вели Понцер. Мажите обично се повисоки и потешки од жените, а нивните тела се состојат од повеќе мускули и помалку маснотии. Мускулите трошат повеќе енергија отколку маснотиите, што е причина за разликата (причината зошто мажите полесно губат тежина од жените). Научниците не откриле разлика во брзината на овие два метаболизми.
- Бременоста и менопаузата не нè забавуваат
“Овие главни женски промени во нивото на хормоните не влијаеле на брзината на метаболизмот“, вели д-р Џенифер Руд, коавтор на студијата, доктор на науки специјализирана за истражување на метаболизмот и потрошувачката на енергија во биомедицинскиот истражувачки центар Пенингтон на Државниот универзитет во Луизијана. “Тоа беше изненадувачки, но беше и охрабрувачки. Факт е дека оваа стапка е стабилна дури и во периодот кога раѓаме и во нашите шеесетти – што значи дека не треба ништо да правите за да ја одржите својата тежина, се додека се придржувате до здрава исхрана и се придржувате до препорачаната количина на физичка активност и одмор“.
- Се е до телото
Видовите на клетки од кои се состои нашето тело влијаат на количината на “работа“ што ја вршат и енергијата што ја согоруваат. Клетката во нашето масно ткиво не е толку зафатена како клетката во нашиот мускул. Ако имате многу “слаба маса“, поефикасно ќе согорувате калории од некој што има повеќе “масна маса“. Затоа вежбањето, особено тренингот за сила за градење мускули, може да биде корисен.
Нема докажан начин за забрзување на метаболизмот. Самата физичка активност тоа може малку да го подобри, но нашата дневна потрошувачка на енергија останува иста, покажало истражувањето. Метаболизмот останува стабилен.