Дојде времето за циклус. Неконтролирано јадеш чоколадо со оправдувањето „оние денови“… Наеднаш телефонот, благодарение на апликацијата за следење на циклусот, ти сигнализира дека „си заборавила да го внесеш датумот на кој ти почнал циклусот.“ Пред да почнеш да паничиш еве кусо потсетување на неколку важни работи – менструациите знаат да бидат своеглави, а освен тоа постојат и милион причини заради кои може да доцнат и повеќе од вообичаеното.
Зголемен стрес. Стресот многу влијае кога е во прашање редовноста на менструациите. Нова работа, стрес на училиште или големи животни промени понекогаш можат да бидат многу исцрпувачки. Освен тоа, ако во тој период уште и жените се сексуално активни, изостанокот на циклусот може дополнително да го зголеми нивото на стрес.
Според д-р Трејси Брукс од Институтот за здравје од Кембриџ, еден од проблемите може да лежи во хормоните. „Хормоните на стрес, како кортизолот, се произведуваат во преголемо количество заради што потребните хормони не се произведуваат во доволна мера. Тоа може да биде причина зошто овулацијата и производството на естроген и прогестерон не се јавуваат.“ Во моментот кога нивото на стрес ќе се намали, менструацијата ќе се врати за релативно кус временски ток – без оглед на тоа колку долго ја немало.
Нагло слабеење. Голем губиток на тежина може да предизвика изостанок на менструацијата. Колку е премногу? Според д-р Брукс, секој губиток кој претставува повеќе од 10 отсто од идеалната телесна тежина може да предизвика аменореа. Значи, ако твојата идеална тежина е 58 кг, губење на 5 кг може да предизвика изостанок на циклусот.
„Кога жената е во дефицит со хранливи материи во организмот, таа има низок внес на масти, што може да доведе до намалување на телесната тежина, а тоа понатаму води до аменореа. Што се однесува до враќањето на менструалниот циклус, тоа зависи од секоја личност одделно. Најдобар начин да се утврди проблемот е одење на лекар“, вели д-р Брукс и нагласува дека најчесто жените го губат циклусот кога нагло ќе изгубат килограми.
Вишок килограми. На ист начин на кој прекумерното слабеење предизвикува амернореа, така и вишокот килограми неповолно делува на менструалниот циклус. Д-р Брукс вели: „Наглото дебелеење може да предизвика вишок на естроген кој се складира во масните ткива, а потоа делимно се префрла во телото или вишок андроген што може да резултира со истенчување на матката и намалена овулација. Дополнителени проблеми може да се и акните, високиот крвен притисок и дијабетесот.“ Најлесен начин да се среди циклусот е да се намалат килограмите и да се врати идеалната тежина. Но внимателно – без нагло губење килограми!
Полицистични јајници. Ова е ендокрино пореметување кое обично се јавува кај првиот циклус. Го сочинуваат мали цисти на јајниците и е резултат на падот на рамнотежата на женските полови хормони. Жените кои живеат со овој проблем обично имаат неправилни менструални циклуси, акни и вишок килограми. Во повеќето случаи жените доживуваат олигоменореа, кога поретко добиваат менструација – обично 4 до 6 пати годишно. За ова постојат три карактеристични знаци. Првиот е познат како хиперандрогенизам, се манифестира со појава на акни и прекумерно растење на косата. Вториот знак е изостанок на менструацијата и третиот се полицистични јајници, кои можат да се откријат само со ултразвук.
Преголема активност. Обично има сличен ефект како и губењето тежина. Тоа е затоа што агресивното вежбање често е една од причините за губење тежина, често повеќе од 10 проценти од идеалната телесна тежина. Д-р Брукс ги означува ефектите од зголеменото вежбање и претераното губење тежина како „женско атлетско тројство“, кое се состои од пореметување во исхраната, аменореа и остеопороза. Постојат одредени видови вежби кои го зголемуваат ризикот од изостанок на менструацијата. Жените кои се бават со трчање, балет, гимнастика и уметничко лизгање имаат тенденција да доживеат атлетска аменореа. Таа уште и предлага неколку можни решенија, како внес на калциум и витамин Д. Исто така, ги советува жените кои се бават со спорт редовно да одат на рутински контроли, како и често да ја скенираат густината на коските.
Хронична болест. Жените со одредени хронични заболувања често имаат нередовни менструации или нивно изостанување. Докторката Брукс истакнува дека болестите како што се Кроновата, дијабетесот, улцеративниот колитис, лупусот и цистичната фиброза влијаат на циклусот.
