Кај повеќе од 90 % од пациентите со акутен холецистит или акутно воспаление на жолчното ќесе опструкцијата на жолчното ќесе во пределот на вратот или цистичниот канал е од влијание на жолчни камења најчесто, но може и да отсустуваат. Опструкцијата резултира со зголемување на интралуминалниот притисок, исхемија на ѕидот на жолчното ќесе и жолчна стаза. Бактериската инфекција е секундарна, обично со грам-негативни бактерии со потекло од дигестивниот тракт.
Кај помалку од 10 % од пациентите акутната инфламација е предизвикана од други агенси – директна траума на билијарниот тракт, торзија на жолчното ќесе и извртување на васкуларното стебло по хируршка интервенција на стомачните органи, компресија или оклузија на цистични лимфни јазли, едематозен панкреатит.
Клиничка слика
Клиничките манифестации се варијабилни, во зависност од интензитетот на воспалението, присутна е билијарна опструкција и перитонеална реакција или дразба. Најчесто започнува ненадејно со типична билијарна болка, обично 3-5 часа по масен оброк, заедно со мачнина и повраќање. Болката е силна, но тапа и во горниот абдомен, со минимални осцилации во интензитетот. Може да се локализира на десната страна од стомакот и да се прошири кон десната скапула, рамото или ‘рбетот. Се зголемува со дишење, движење и длабоко кашлање. Ikterus – жолтило (жолта кожа и видливи слузокожи) ретко се присутни и краткотрајни.
Компликации
Хидропс на жолчното ќесе, сепса, билијарен перитонитис (воспаление на перитонеумот), билијарен илеус, билијарен панкреатит.
Дијагноза
Се поставува врз основа на клиничка слика, лабораториски анализи (седиментација, леукоцитоза, зголемена алкална фосфатаза, гама GT), ултразвук, поретко со ЦТ и МРИ.
Третман
Третманот во акутна фаза бара ослободување од болка, третман на инфекција и подобрување на општата состојба. Намалување на болка се постигнува со примена на аналгетици. Антибиотиците лекуваат инфекции и ги спречуваат компликациите. По смирување на акутната фаза, е индициран хируршки третман. Методот на избор е холецистектомија (отстранување на жолчниот меур). Како оперативна текника може да се искористат класична или лапароскопска холецистектомија.
