Kога мајката поради кои било причини не може да дои или нема млеко, потребно е да се примени вештачката исхрана. Како што кажува и самиот назив „вештачка исхрана“, таа се базира на вештачки добиени индустриски адаптирани формули, кои се најдобро решение за исхрана на бебето во првата година од животот, доколку од која било причина доењето е компромитирано. Актуелните препораки од Европската агенција за безбедна исхрана се дека адаптираните формули најдобро е да се користат и во текот на втората година од животот на детето, а не само во првата година од животот. Кравјото млеко или козјото млеко како интегрални млека не се препорачливи во првата, па дури и втората година од животот.
Пишуваат: Д-р сци. Александар Сајковски, педијатар и доц. д-р Катарина Ставриќ, имунолог-педијатар
При производството на адаптираните формули, основна цел е да се репродуцира мајчиното млеко. Покрај прехранбеното приспособување, на овие млека се додаваат витамини и минерали кои треба да ги задоволат нутритивните потреби на едно бебе. Во зависност од возраста и зрелоста на бебето, постојат повеќе видови на адаптирани млека, кои ги задоволуваат неговите специфични потреби.
Неопходна е консултација со матичниот педијатар за изборот на адаптиранатa формула, со цел да се обезбеди нормален раст и развој на бебето.
Во првите месеци од животот доколку не е можно доењето, адаптираните формули се комплетна храна за бебињата, па не им се потребни никакви додатоци во исхраната. Адаптираните формули најчесто се базираат на преработка на кравјото млеко. Протеините од истите се посебно технолошки преработени и приспособени на потребите на бебињата, а постојат и специјални формули за бебиња со одредени дигестивни и метаболни проблеми. Посебни формули се оние кои се наменети за предвремено родените деца, кои се посебно произведени за да ги задоволат специфичните потреби на прематурното новородено дете.
Распоред по оброци и препорачано количество на адаптирана формула:
Адаптираните формули може да бидат во форма на концентрат (прашок или течност), кој се меша со одредено количество на вода за добивање на потребниот оброк, или како готови адаптирани млека во вид на течност кои се даваат без дополнително разредување. Сепак индустриските адаптирани формули не се и не можат да бидат целосна замена за мајчиното млеко, затоа што не можат целосно да ги имитираат имунолошките особини, сварливоста и прехранбените вредности на мајчиното млеко.
Додека се храни бебето, секогаш да се држи во раце
Доколку постои силна фамилијарна анамнеза и историја за алергија на храна (особено на протеините на кравјото млеко) или други алергиски заболувања, препорачливо е да се направи консултација со матичниот педијатар за употребата на т.н. хипоалергениформули.
Основни постулати на вештачката исхрана:
- Како и доените, така и бебињата на вештачка исхрана треба да се хранат кога ќе огладнат.
- Адаптираните формули побавно за метаболираат во желудникот отколку мајчиното млеко. Затоа, временскиот интервал за хранење треба да биде поголем.
- Овој временски интервал кај помалите бебиња е на секои 3-4 часа, а кај поголемите од 4 па некогаш дури и до 6 часа.
- Како што бебето расте и зрее, така тоа ќе биде во состојба да прима поголемо количество на адаптирано млеко.
- Додека се храни бебето, секогаш да се држи во раце.
- Распоредот на оброците треба да биде флексибилен и специфичен за секое бебе.
- На бебето треба да му се дозволи да му покаже на родителот кога е завршен оброкот (затворање на уста, вртење на главата на страна, одбивање на цуцлата). Бебињата имаат вонредна способност да прекинат со пиење на млеко кога се сити, и осет колку им е доволно количество на храна.
- По секој оброк, бебето треба да се држи исправено за да подригне, со што се исфра вишокот голтнат воздух.
- Блуцкањето е нормална појава по секој оброк.
- На бебињата на адаптирана формула не им е потребно дополнително внесување на витамини.
Менување на видот и типот на адаптираната формула мора да биде во консултација со матичниот педијатар. (Продолжува)
