До диспнеа може да дојде во рамките на предменструален синдром, менопауза, стрес, нервоза, пушење, како и поради промени на климатските услови, но причина може да бидат и многу сериозни состојби.
За појавата на “тесен граден кош“ или “чувство дека не може да се вдише до крај“, како што пациентите вообичаено ја опишуваат диспнеата може да биде одговорна астмата, хроничниот бронхитис, воспаление на бели дробови, пукање на белодробната обвивка, претворање на белодробното ткиво во лузни или присуство на вода во плеврата.
Исто така, причина може да бидат и кардиолошки проблеми, како што се пореметување на ритамот на срцето, слабост на срцето, воспаление на срцевиот мускул, како и анемија и заболувања на штитната жлезда, објаснуваат пулмолозите.
За утврдување на точната причина, неопходна е дијагностика.
Според стручњаците, не треба да се тргнува од претпоставката дека недостатокот на воздух е последица од нервоза или стрес, туку треба да се исклучат сите други причини. Важно е на време да се направат основните лабораториски анализи, ЕКГ и снимка на белите дробови. Во зависност од наодите, на пациентот му се дава упат за соодветен специјалист, објаснуваат лекарите.
Здравите животни навики, откажувањето од пушење и антистрес програмите како јога и медитација, кај лицата чија диспне не е последица од сериозни органски болести, може многу да ја подобрат состојбата.
Вежбите за дишење се важни кај пациентите кај кои ова пореметување е предизвикано од белодробни болести. Кај пациентите кај кои причина за диспнеата е нервозата или хормоналниот статус, исто така помагаат вежби за опуштање, чаеви или послаби седативи кои ќе им ги препише докторот.
Диспнеа е медицински термин кој означува тешкотии при дишењето или чувство на недостаток на воздух. Тоа е симптом, а не болест сама по себе, и може да биде предизвикана од различни здравствени состојби, кои може да се движат од лесни и привремени до сериозни и животозагрозувачки.
Причини за диспнеа:
Диспнеата може да биде предизвикана од повеќе фактори, како што се:
- Белодробни проблеми: како астма, хронична опструктивна белодробна болест (ХОББ), пневмонија, белодробна емболија.
- Кардиоваскуларни заболувања: како срцева слабост, срцеви аритмии, миокарден инфаркт.
- Анемија: недостаток на црвени крвни клетки кои носат кислород низ телото.
- Алергии: може да предизвикаат воспаление на дишните патишта.
- Инфекции: како грип или ковид-19.
- Психолошки фактори: анксиозност или панични напади може да предизвикаат чувство на недостаток на воздух.
Дијагноза на диспнеа:
За да се дијагностицира причината за диспнеата, лекарот може да преземе различни чекори:
- Историја на пациентот: поставување прашања за симптомите, времетраењето, интензитетот и други придружни симптоми.
- Физички преглед: слушање на дишењето со стетоскоп и преглед на срцето и белите дробови.
- Тестови:
- Крвни тестови: за откривање на анемија или инфекции.
- Рентген на граден кош: за да се види состојбата на белите дробови.
- ЕКГ (електрокардиограм): за проценка на работата на срцето.
- Пулсна оксиметрија: мерење на кислородот во крвта.
- Тестови за белодробна функција: за мерење на капацитетот и функцијата на белите дробови.
Лекување на диспнеа:
Лекувањето на диспнеата зависи од основната причина:
- Лекови:
- Инхалатори за астма или ХОББ.
- Диуретици и лекови за срцева слабост.
- Антибиотици за инфекции како пневмонија.
- Лекови за анксиозност или панични напади.
- Кислородна терапија: ако нивото на кислород е ниско.
- Респираторна рехабилитација: програми кои вклучуваат вежби за дишење.
- Промена на начин на живот: откажување од пушење, намалување на стресот и избегнување на алергени.
Ако почувствувате диспнеа, особено ако е поврзана со болка во градите, вртоглавица или губење на свеста, треба веднаш да побарате медицинска помош.
