Ендометријалните полипи се израстоци на слузницата на матката (ендометриум). Тие се најчесто бенигни (не рак) и можат да бидат со различни големини – од неколку милиметри до неколку сантиметри. Еве неколку важни аспекти за ендометријалните полипи:
Симптоми:
- Нередовни менструални крварења: Жени со ендометријални полипи често имаат нередовни или многу силни менструални крварења.
- Крварење помеѓу менструации: Некои жени доживуваат крварење помеѓу менструалните циклуси.
- Крварење по менопауза: Полипите можат да предизвикаат крварење кај жени кои се во менопауза.
- Проблеми со плодноста: Во ретки случаи, полипите можат да предизвикаат проблеми со плодноста или компликации при бременост.
Причини:
Точните причини за настанување на ендометријалните полипи не се целосно разбрани, но неколку фактори можат да придонесат:
- Хормонални промени: Естрогенот, женскиот хормон, игра важна улога во растењето на ендометријалните полипи.
- Возраст: Полипите се почести кај жени во перименопауза или постменопауза.
- Прекумерна тежина: Прекумерната телесна тежина може да го зголеми ризикот од појава на полипи.
Дијагноза:
- Ултразвук: Трансвагиналниот ултразвук е најчест метод за дијагностицирање на полипи.
- Хистероскопија: Процедура при која се користи мал инструмент со камера за да се види внатрешноста на матката и да се земе примерок од ткиво.
- Биопсија: Мал примерок од полипот може да се земе за да се анализира под микроскоп.
Лекување:
- Набљудување: Ако полипите не предизвикуваат симптоми, лекарот може да предложи редовно следење.
- Медицинска терапија: Некои лекови можат да помогнат во регулирањето на хормоните и намалувањето на полипите.
- Хирургија: Полипектомија е процедура за отстранување на полипите, обично со хистероскопија.
Ако имате симптоми или сте загрижени за вашето здравје, важно е да се консултирате со гинеколог за да добиете точна дијагноза и соодветен третман.
Ендометријалните полипи настануваат поради прекумерен раст на клетките на ендометриумот, слузницата на матката. Точната причина за нивното настанување не е целосно разбрана, но се смета дека неколку фактори и механизми можат да придонесат за нивниот развој:
Хормонални влијанија:
- Естроген: Ендометријалните полипи се под влијание на хормоналните промени, особено естрогенот. Естрогенот поттикнува раст на ендометриумот, и зголемените нивоа на овој хормон можат да предизвикаат прекумерен раст на ткивото, што може да резултира во полипи.
Воспаление и инфекции:
- Хронично воспаление: Воспалителни процеси во матката, вклучувајќи хронични инфекции, можат да играат улога во настанувањето на полипите. Воспалението може да доведе до абнормален раст на клетките на ендометриумот.
Гени и генетски фактори:
- Генетска предиспозиција: Некои истражувања сугерираат дека генетската предиспозиција може да игра улога во развојот на ендометријалните полипи. Жените кои имаат фамилијарна историја на полипи или други ендометријални абнормалности може да имаат зголемен ризик.
Прекумерна тежина и метаболички фактори:
- Прекумерна тежина: Жени со прекумерна тежина или дебелина имаат повисоко ниво на естроген, што може да го зголеми ризикот од појава на полипи.
- Метаболички синдром: Овој синдром, кој вклучува состојби како инсулинска резистенција и хипертензија, исто така може да придонесе за развој на полипи.
Медицински и ендокринолошки фактори:
- Хормонска терапија: Жени кои земаат хормонска терапија, особено со естроген без прогестерон, можат да имаат зголемен ризик од развој на полипи.
- Тамоксифен: Лек кој се користи за третман на рак на дојка, може да предизвика развој на ендометријални полипи кај некои жени.
Овие фактори можат да дејствуваат индивидуално или заеднички, создавајќи услови за прекумерен раст на ендометријалните клетки и формирање на полипи. Важно е да се следи здравјето и редовно да се консултира со гинеколог, особено ако има симптоми или ризик фактори за ендометријални полипи.
Постојат неколку процедури за отстранување на ендометријалните полипи. Изборот на процедура зависи од големината и локацијата на полипите, симптомите на пациентката и препораките на лекарот. Еве ги најчесто користените методи:
Хистероскопија
Хистероскопијата е најчесто користената и најпрецизната метода за дијагностицирање и отстранување на ендометријалните полипи.
- Процедура:
- Се користи хистероскоп, тенка, светлечка цевка со камера, која се внесува низ вагината и грлото на матката за да се визуализира внатрешноста на матката.
- Лекарот може директно да види и отстрани полипите користејќи мали хируршки инструменти.
- Предности:
- Прецизна визуализација на полипите.
- Минимално инвазивна процедура со брзо закрепнување.
- Полипите се отстрануваат целосно, што помага во спречување на нивното повторно појавување.
Киретажа
Киретажата (или дилатација и киретажа, D&C) е друга процедура која може да се користи за отстранување на ендометријалните полипи.
- Процедура:
- Се проширува (дилатира) грлото на матката за да се овозможи пристап до внатрешноста на матката.
- Се користи инструмент наречен кюрета за да се изгребе ендометријалното ткиво и да се отстранат полипите.
- Предности:
- Може да биде корисна кога полипите не се видливи или не се достапни со хистероскопија.
- Брза процедура која може да се изврши под општа или локална анестезија.
Медицинска терапија
Во некои случаи, лекарите можат да препишат лекови за регулирање на хормоните и намалување на полипите.
- Лекови:
- Хормонални терапии, како прогестерон или агонисти на гонадотропин-ослободувачкиот хормон (GnRH).
- Предности:
- Некои полипи можат да се намалат или исчезнат со хормонална терапија.
- Може да се користи како привремено решение додека се планира хируршки третман.
Следење
Во некои случаи, особено ако полипите се мали и не предизвикуваат симптоми, лекарот може да предложи редовно следење.
- Процедура:
- Редовни прегледи и ултразвук за следење на големината и бројот на полипите.
- Предности:
- Избегнување на непотребни хируршки интервенции ако полипите не се проблематични.
По процедурата
- Опоравување: Повеќето жени се враќаат на нормалните активности по неколку дена.
- Компликации: Ретко, но може да вклучуваат инфекции, крварење или перфорација на матката.
- Контроли: Редовни контроли кај гинекологот за да се следи дали има повторно појавување на полипите.
Консултирајте се со вашиот лекар за најдобрата опција за вас и за тоа што можете да очекувате пред, за време и по процедурата.
