Хомосексуалноста се однесува на емоционална, романтична и сексуална привлечност кон лица од истиот пол. Таа е еден од многуте облици на сексуална ориентација, кои вклучуваат и хетеросексуалност (привлечност кон спротивниот пол) и бисексуалност (привлечност кон два пола). Во минатото, хомосексуалноста била третирана како табу тема и погрешно идентификувана како психијатриска болест, но современата наука и медицина имаат различен пристап.
Дали е Хомосексуалноста Болест?
Не, хомосексуалноста не е болест. Модерната медицина и психолошката наука недвосмислено ја сметаат хомосексуалноста за природна варијација на човечката сексуалност, а не за патолошка состојба. Ова се поддржува од многу релевантни организации, како што се:
- Американската психијатриска асоцијација (APA): Во 1973 година, хомосексуалноста беше отстранета од Дијагностичкиот и статистичкиот прирачник за ментални нарушувања (DSM), кој се користи за дијагноза на психијатриски состојби.
- Светската здравствена организација (СЗО): Во 1992 година, СЗО ја отстрани хомосексуалноста од Меѓународната класификација на болести (ICD). Ова ја потврдува позицијата дека хомосексуалноста не е болест или нарушување.
Овие одлуки се базирани на обемни истражувања кои покажуваат дека сексуалната ориентација е комплексен феномен, резултат на интеракција на биолошки, генетски, и средински фактори. Хомосексуалноста не е избор, туку вродена карактеристика на индивидуата, слично како левучарството или бојата на очите.
Историски перспективи
Во минатото, хомосексуалноста беше стигматизирана и казнувана во многу општества, често под влијание на религиозни и културни верувања. Ова доведе до погрешно верување дека таа е резултат на ментално нарушување, морална слабост или нарушена личност. За жал, овие предрасуди оставиле долготрајни негативни последици врз менталното здравје на многу луѓе од ЛГБТК+ заедницата.
Меѓутоа, денес психолозите и психијатрите препознаваат дека социјалната стигматизација и дискриминација се главните фактори кои придонесуваат за повисоките стапки на анксиозност и депресија кај ЛГБТК+ популациите, а не самата сексуална ориентација.
Биолошки и генетски фактори
Научните истражувања укажуваат на тоа дека сексуалната ориентација има биолошка основа. Некои студии укажуваат дека одредени генетски фактори и раниот развој на мозокот може да имаат улога во формирањето на сексуалната ориентација. Пример за ова се истражувањата со близнаци, кои покажуваат повисока веројатност за хомосексуалност кај идентични близнаци отколку кај обични браќа и сестри.
Иако не постои единствен „ген за хомосексуалност“, научниците се согласуваат дека сексуалната ориентација е резултат на комплексни интеракции меѓу гените и средината, и не може да се смени по желба или волја на индивидуата.
Терапии и етички прашања
Во некои земји сè уште постојат обиди за „конверзиона терапија“ или „репаративна терапија“ – контроверзни и неетички методи за промена на сексуалната ориентација на поединците. Овие методи се научно непоткрепени и имаат сериозни негативни ефекти врз менталното здравје на луѓето, како депресија, анксиозност, и дури и самоубиство.
Бројни меѓународни и национални здравствени организации ги осудуваат овие терапии и ги сметаат за штетни и неетички. Промоцијата на афирмативна терапија, каде што се поддржува личноста во прифаќањето на својата сексуална ориентација, е препознаена како најдобар пристап за ментално здравје на ЛГБТК+ лицата.
Заклучок
Хомосексуалноста е природен и здрав дел од разновидноста на човечката сексуалност и не е болест. Општеството има обврска да обезбеди поддршка и прифаќање за луѓето со различна сексуална ориентација, бидејќи само така може да се осигура нивното ментално и емоционално здравје. Наместо фокус на промена на ориентацијата, потребна е промена на ставовите во општеството кон прифаќање и почитување на различноста.
