Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Ендометријалниот полип е честа состојба кај жените, на чие појавување влијаат неколку фактори. Станува збор, како што нагласува д-р Лидија Черепналковска, гинеколог-акушер за состојба која во никој случај не треба да ја испаничи жената, туку по забележаните промени таа треба веднаш да се јави на гинеколог и да се утврди големината на полипот, што всушност диктира понатамошен тек и третман на состојбата.
Што претставува ендометријалниот полип кај една жена?
Д-р Черепналковска: Ендометријален полип претставува пролиферација на ендометриумот по згустена во самата шуплина на матката. Кај жената може да се јават помали или поголеми полипи. Во зависност од големината треба да се реагира, кај оние поголемите од 5-6 милиметри кои вообичаено треба да се извадат, особено ако жената не раѓала. Често се појавуваат после нерегуларни циклуси, хормонални дисбаланси и многу пати на супсептумите кои што се појавуваат кај матката. Практично, најчесто на тој дел на шуплината на матката може да пролиферира еден таков полип. Во принцип не е опасна промена од која што треба да се плашиме, меѓутоа знае да пречи во репродуктивниот период.
Кога една жена има потреба да го отстрани полипот и дали е тоа врзано со раѓањето на деца, или со нешто друго?
Д-р Черепналковска: Жена која што не раѓала треба да го отстрани полипот за да не создава проблеми со спонатани абортуси. Особено ако е поголем од 5-6 милиметри. Од друга страна, жена која е во менопауза и каде е забележан ендометријален полип, секако дека треба веднаш да го отстрани. Независно дали е помал или поголем, полипот мора во најкус можен рок да се отстрани од матката.
Кои се симптомите по кои една жена може да препознае дека има ендометријален полип?
Д-р Черепналковска: Симптомите по кои може жената да препознае дека се јавила состојба на ендометријален полип се пролонгирана менструација – продолжена, или пред да почне менструалниот циклус, прво прокрварува слузаво прокрвичано, па почнува нормално циклусот, или истиот така завршува и се пролонгира. Штом ова го забележи, жената мора да се јави на гинеколошки преглед и тоа најчесто до 10-12 ден од денот на менструацијата, односно во пролиферативната фаза на менструацијата каде што се уште немаме секреторен ендометриум и кога најлесно се забележуваат со ехо преглед, односно вагинален ехо преглед. На овој начин најпрецизно се утврдува дали во матката на една жена постои ендометријален полип или дали постојат некои други промени.
Може ли нетретираниот ендометријален полип да предизвика компликации кај жената?
Д-р Черепналковска: Таа можност во делот на малигни промени во проценти е многу мала. Таква малигнизација на полипите, особено кај жена која што има редовни циклуси не е можно да се случи.
Појавата на полип не е причина да ги фаќа паника жените бидејќи со редовни контроли може да се пролонгира моментот на отстранување на полипот.
Не е ништо итно, опасно, но се зависи од периодот во кој се наоѓа жената. Ако жената не раѓала, а за месец или два планира да раѓа ќе го отстрани полипот. Тоа е затоа што најчесто тоа е тип на предиспозиции и може полипот повторно да се појави. Најчесто полицистичните јајници се поврзани со појавата на ендометријалнот полип, поради тој хормонален дисбаланс. Со пролиферацијата на ендометриумот, која практично се јавува поради тоа недоволно лупење на ендометриумот со циклусот, доаѓа до натрупување и создавање на тие полипи.
Не постои одредена категорија или возрасен период кога се јавуваат овие полипи. Кај некои може да се јават од многу ран период, а кај некои подоцна. Значи, не постои некоја специфичност што треба да ја има жената за да се појави оваа состојба. Може и постојат случаи каде знае да се јават и по 2-3 полипа, помали или поголеми, неважно, но морам да нагласам дека најчесто се јавува еден. Кај некои жени може да постои и полипоидна структура на ендометриумот.
На кој начин се отстрануваат овие полипи?
Д-р Черепналковска: Најпаметно е овој тип на полипи да се отстранат со хистероскопија, а не со обична киретажа, бидејќи хитероскопот е апарат со кој се влегува преку цервикалниот канал внатре во шуплината. Гледаме што работиме преку камера и се отстранува полипот во целост, односно неговиот корен и така сме сигурни дека е целосно отстранет. Не станува збор за инвазивна метода, но се работи во операциона сала со анестезија. Постои можност да се обиде и со примена на три-четири месечна доза на прималут нор. Во овие случаи, процентот на изгубени полипи е многу помал отколку што мислиме, меѓутоа има ситуации кога кај некои пациентки,кога најмалку сме мислеле дека на овој начин ќе се отстранат полипите, тоа се случило. Онаму пак, каде што сме мислеле дека со ваквата терапија ќе се отстранат, тие останале. Правило нема. Цервикалната киретажа, како една од постоечките методи за отстранување на ендометријален полип постои, но со неа не гледаш кога работиш и може да остане дел од полипот и повторно да направи рецидив. Она што е важно, е по вадењето на полипот да се регулира менструалниот циклус и ако постојат хормонални промени, тоа треба да се реши.
Нормален циклус и нормален наод кај жена е жена која што во репродуктивниот период секој менструален циклус треба да остане трудна. Се што отстапува од тоа, не е добро. Не е само жената да има јајчници, матка и се е добро, туку треба да биде се регуларно и да работи како часовник. Секоја жена, не само ако сака да забремени, кај која се нормално функционира и неа можеме да и кажеме дека се и е во нормала, тоа значи дека таа жена во секој момент треба да остане трудна кога има овулација.
