Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Не може да закажете преглед навреме на државна сметка, па лекарот ве препраќа да го направите приватно за пари? Или не сте можеби задоволни од терапијата што ви ја препишале или пак сметате дека интеревенцијата што ви е направена има недоследности и последици по вашето здравје? Има каде да се обратите и да побарате правна помош. И во Скопје, и во сите останати градови низ земјава постојат канцеларии, односно Комисија која ги штити и служи за унапредување на правата на пациентите и има за цел да им помогне на сите оние кои по било каков основ сметаат дека се повредени нивните права како пациенти.
За тоа како функционира Комисијата, која е постапката што треба да ја направи еден пациент за да добие заштита од здравствениот сиситем и на што се се жалат граѓаните, разговаравме со Павлинка Балиска, претседател на Комисијата за унапредување на правата на пациентите во Град Скопје, и секретар на Здружението за бубрежно болни Нефрон.
Колку време постои оваа Комисија за унапредување на првата на пациентите во Град Скопје и каква е структурната поставеност?
Балиска: Комисијата за унапредување на правата на пациентите во Град Скопје е формирана согласно Законот за заштита на правата на пациентите (сл.весник на РМ бр.82/08 од 8.07.20108год), а со Одлука донесена на 46 Седница на Советот на Град Скопје одржана на 07.07.2011 година , значи постои веќе осма година.
Комисијата се состои од 9 члена и тоа: двајца претставници на здруженијата на пациентите, двајца преставници на невладините организации кои се занимаваат со човекови права и граѓански иницијативи, двајца лекари од општините и тројца членови делегирани од Советот на општината односно градот Скопје. Мандатот на членовите на Комисијата изнесува две години, со право на уште еден последователен избор.
Пациентите во Комисијата може да обратат и побараат помош доколу сметаат дека постои повреда на нивното право како пациент.
Кои се надлежностите и што се Комисијата може да му помогне на еден пациент кои од било кои причини не бил задоволен од третманот или услугите во некоја здравствена установа?
Балиска: Надлежностите на Комисијата се во делот на: унапредување на правата на пациентите и нивната заштита; следење и проценка на состојбата со заштита на правата на пациентите; предлагање мерки за подобрување на заштитата на правата на пациентите до надлежните органи; соработка со надлежните органи; разгледување поплаки од пациенти и предлагање и преемање мерки до надлежни органи, барање експертиза ако оцени дека за тоа е неопходно за утврдување на состојбата; водење евиденција за поединечни поплаки на пациентите, како и на мерките преземени за заштита на правата на пациентите; подготвувње извештаи за заштита на правата на пациентите пред Советот на градот Скопје како и издавање информации, промотивен и друг матерјал со цел унапредување на правата на пациентите и други работи пропишани со Законот за заштита на правата на пациентите. Своите надлежности Комисијата ги остварува преку одржување редовни и итни седници, организирање на трибини, публикации, состаноци и контакти со претставници на слични тела или органи или институции од земјата и од странство заради преземање заеднички активности, размена на искуства и остварување на конктетни соработки.
За што се може да побара помош пациентот во оваа Комисија?
Балиска: Пациентите во Комисијата може да обратат и побараат помош доколу сметаат дека постои повреда на нивното право како пациент. Во Комисијата може да се обратат индивидуално но и како групи на пациенти преку Здруженија на граѓани или пациентски организации.
Што треба да направи пациентот за да добие било каква помош од Комисијата?
Балиска: Пациентот треба да се обрати до Комисијата со поднесување на претставка. Комисијата работи врз основа на писмено или усно поднесени претставки од страна на пациентите, а врз основа на Деловникот за работа на Комсијата претставката соодветно се разгледува и по однос на истата Комсијата постапува понатаму.
Дали и какви пријави на име на заштита на правата на пациенти се процесуирани досега во Комисијата?
Балиска: Во Комисијата досега се разгледувани и е постапувано по пријави од различен тип и тежина. Претставките најчесто се однесувале на квалитетот на работа и однос на медицинскиот персонал; долго чекање за закажување за одредна здравствена услуга или интервенција; недоволно одобрени средства за лекување или недостаток на медицински материјал; застој во извршување на одредени интеревенции како на пример трансплантации; одбивање да се прими пациент во одредена установа и слично, права на одобрување или рефунадции на средства за лекување во странство и слично. Дел од претставките се решени во полза на пациентите, а се остварени контакти со надлежните институции поврзани со претставките и соодветно е одговорено.
Кога и каде можат пациентите да се обратат до Комисијата?
Балиска: Во просториите на Град Скопје, Барака 2, Комисијата за унапредување на правата на пациентите има отворено Канцеларија за унапредување на правата на пациентите каде пациентите може да се обратат во работните денови. Адресата за контакт е Бул.Илинден бр.82, а исто така може да се обратат и на електронската адреса pravanapacienti@skopje.gov.mk или на телефонот 3 297 278.