Пишува: Александра Тимковска/aleksandra@panacea.mk
За скијањето се вели дека не е само спорт, туку и здравје – бидејќи во исто време постои и физичка активност и се престојува на чист воздух, какви уште придобивки кога е во прашање здравјето има од оваа дисциплина?
Вон проф. д-р Симеонов: Како што веќе напоменавте придобивките од скијањето и како професионален спорт, а, исто така, и како рекреативна активност се од огромно значење за човековиот организам. Со самото тоа што за време на скијањето се престојува на чист планински воздух и на одредена надморска височина се случуваат одредени физиолошко-анатомски промени во организмот на човекот. Со самата активност се зголемува срцевата фреквенција, така што доаѓа до проширување на крвните садови и на тој начин се подобрува циркулацијата или протокот на крвта во кардиоваскуларниот систем. Од анатомско-функционална гледна точка може да кажеме дека за време на скијањето се активираат голем број мускули во човековото тело, така што тие кои се занимаваат активно со скијање имаат складна и цврста морфолошка градба на телото. Но сепак мора да потенцираме дека за време на скијањето, нозете или долните екстремитети се најоптоварени. Со еден збор можеме да кажеме дека бенефициите од скијањето се од огромно значење за здравјето на човекот.
Вон проф. д-р Александар Симеонов, професор по предметот атлетика на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје, и долгогодишен инструктор по скијање
За скијањето се смета дека влијае и на менталното здравје, односно се смета и за одличен антидепресив бидејќи го поттикнува мозокот да ослободува хемикалии како што се ендорфин, адреналин, серотонин…
Вон проф. д-р Симеонов: За скијањето може да кажеме дека претставува еден од најдобрите природни лекови против депресијата и стресот, а, исто така, има позитивно влијание врз психолошката и менталната состојба кај луѓето. Со самото присуство на планина каде што планините изобилуваат со природни убавини и во летниот, а посебно во зимскиот период поради белата снежна покривка и прекрасните пејзажи на планинските врвови придонесуваат за зголемено лачење на хормоните на среќа, радост, со што во организмот кај човекот се појавува чувство на благосостојба и смиреност. Исто така, за време на скијањето каде што снежните патеки претставуваат голем предизвик за скијачите доаѓа до зголемено лачење на адреналин и чувство на возбуда и задоволство откако ќе се совлада патеката.
Која е минималната возраст што е препорачлива за да се отпочне со овој спорт и дали постојат некакви ограничувања?
Вон проф. д-р Симеонов: Околу возраста кога да се започне со скијањето нема некои посебни и точно утврдени ограничувања, но најоптимална возраст е од 5 до 7 година, бидејќи кај децата на таа возраст моторичките способности се развиени на едно задоволително ниво. Но има и деца коишто започнуваат и на помала возраст – 3 до 4 години. Во однос на старосната граница за занимавање со скијањето, исто така, не постојат ограничувања, па секој оној кој што се чувствува здравствено способен може рекреативно да се бави со скијање без разлика на годините.
Скијањето е активност за која е потребна одредена опрема, што спаѓа во неа, односно без што не може да се замисли безбедното бавење со оваа дисциплина?
Вон проф. д-р Симеонов: Секој оној кој сака да се занимава со скијање потребна му е соодветна ски опрема. Во неа спаѓаат: скии, ски кондури, ски стапчиња, ски комбинезони кои можат да бидат дводелни или едноделни, скијачки чорапи, ски ракавици, кацига за скијање, ски очила, маска за скијање или фантомка. Скијачката опрема има примарна улога во скијањето, бидејќи временските услови на планините можат да бидат многу променливи (силни ветрови, ниски температури, магла или намалена видливост, врнежи од снег итн.), па затоа секој дел од опремата си има своја функција без која не може да се замисли безбедното бавење со овој спорт.
Честопати луѓето стравуваат да се бават со овој спорт или воопшто истиот да им го претстават на своите деца заради стравот од повреди, некако првата асоцијација се паѓања, скршеници… Кои се всушност најчестите повреди и како да се заштитиме од нив?
Вон проф. д-р Симеонов: Како во секој спорт така и во скијањето постојат одредени ризик фактори каде што може да се дојде до одредени повреди. Најчести паѓања имаме кај почетниците, но ако се обучува почетникот од страна на ски инструктор при што се работи постепено и систематски со соодветни вежби, тогаш немаме опасност од некаква повреда. Повредите најчесто настануваат кога немаме соодветна скијачка опрема, којашто претставува заштита на деловите од телото при несакани падови. Исто така, се случуваат повреди кај скијачи коишто не се доволно искусни или се несовесни и скијаат по тешки патеки што не можат да ги совладаат. Најчести повреди имаме на долните екстремитети (нозете) како што се дисторзија на зглобовите, истегнување на лигаменти, мускули и сл. За да се заштитиме од несаканите повреди треба да се почитуваат одредени правила во скијањето, и да се биде внимателен кога се скија. Исто така, не треба да им се наметнува на децата дека скијањето е опасен спорт за да не се создаде страв и аверзија. Родителите на своите деца треба да им посочат и кажат какви се придобивките и позитивните страни од скијањето со што тие би добиле желба и мотивација за да се занимаваат со овој прекрасен спорт.
