Кардиомиопатија е термин што се однесува на група болести на срцевиот мускул (миокардот) кои го нарушуваат нормалното функционирање на срцето. Овие состојби можат да предизвикаат срцево зголемување, намалена способност за пумпање крв и, во некои случаи, срцева слабост или аритмии.
Видови на кардиомиопатија
Кардиомиопатијата обично се класифицира во четири главни типа:
- Дилатативна кардиомиопатија (ДКМ):
- Најчесто се карактеризира со зголемување (дилатација) на срцевите комори, што доведува до ослабување на способноста на срцето да пумпа крв.
- Причини: Генетски фактори, инфекции, токсини (алкохол, кокаин), или како последица на други болести.
- Хипертрофична кардиомиопатија (ХКМ):
- Оваа форма се карактеризира со задебелување на срцевиот мускул, што може да го попречи нормалниот проток на крв.
- Често е генетски предизвикана и може да биде асимптоматска или да предизвика симптоми како отежнато дишење, болки во градите и несвестици.
- Рестриктивна кардиомиопатија (РКМ):
- Оваа форма е ретка и се карактеризира со вкочанетост на срцевите ѕидови, што го отежнува полнењето на срцевите комори со крв.
- Најчесто е поврзана со болести како амилоидоза или саркоидоза.
- Аритмогена десна вентрикуларна кардиомиопатија (АДВК):
- Ретка форма на кардиомиопатија каде масно и фиброзно ткиво го заменува нормалното мускулно ткиво во десната комора на срцето, предизвикувајќи аритмии.
- Често е генетска и може да предизвика ненадејна срцева смрт, особено кај млади спортисти.
- Симптоми: Отежнато дишење, замор, палпитации, вртоглавица или ненадејна несвестица. Во напредни случаи може да доведе до срцева слабост.
- Дијагноза: Комбинира електрокардиографија (ЕКГ), ехокардиографија, магнетна резонанца и генетско тестирање за потврда на дијагнозата.
- Третман: Вклучува контрола на аритмиите со антиаритмични лекови, имплантирање кардиовертер-дефибрилатор (ICD) за превенција на ненадејна срцева смрт, и избегнување на интензивна физичка активност. Во некои случаи, може да биде потребна трансплантација на срце.
Симптоми
Симптомите на кардиомиопатија можат да варираат во зависност од видот и тежината на болеста, но најчести се:
- Отежнато дишење (особено при физичка активност или лежење)
- Замор
- Отоци на нозете, глуждовите или стомакот
- Болка или притисок во градите
- Несвестица или вртоглавица
- Аритмии (неправилен ритам на срцето)
Дијагноза
Дијагнозата на кардиомиопатија вклучува повеќе дијагностички алатки и процедури, како што се:
- Ехокардиографија: За проценка на структурата и функцијата на срцето.
- ЕКГ (електрокардиограм): За откривање на аритмии или други електрични абнормалности.
- Магнетна резонанца на срцето: За подетални слики на срцевиот мускул.
- Биопсија на срце: Во ретки случаи за испитување на мускулното ткиво.
- Генетско тестирање: Ако постои сомнение за наследна форма на болеста.
Третман
Третманот зависи од видот и тежината на кардиомиопатијата, како и од симптомите и компликациите. Можни опции се:
- Лекови: За контрола на симптомите, подобрување на срцевата функција и спречување на компликации. Често се користат бета-блокатори, АЦЕ инхибитори, антикоагуланси и диуретици.
- Имплантабилни уреди: Како пејсмејкери или имплантабилни кардиовертер-дефибрилатори (ICD) за контрола на аритмии.
- Хируршки интервенции: Како трансплантација на срце или миектомија (отстранување на задебелениот дел од мускулот).
- Промени во животниот стил: Вклучува редовна физичка активност (со препорака од лекар), здрава исхрана и избегнување на алкохол и стрес.
Прогноза
Прогнозата за кардиомиопатија варира во зависност од типот на болеста, нејзината сериозност и брзината на напредување. Со рана дијагноза и соодветен третман, многу пациенти можат да водат релативно нормален живот. Сепак, некои случаи може да бараат долгорочен мониторинг и напредни третмани.
ВАЖНО
Кардиомиопатијата е сериозна болест што бара внимателно управување и следење. Редовните прегледи, здравиот начин на живот и придржувањето кон препораките на лекарот се клучни за подобрување на квалитетот на животот на пациентите.
