Треската (фебрилност) се јавува кога телесната температура се покачува над нормалната граница (обично над 37,5°C до 38°C), и е индикатор за тоа дека телото реагира на одредена состојба, обично инфекција или воспаление. Треската е дел од природниот имунолошки одговор на телото и најчесто е знак дека организмот се бори против некој проблем.
Кога се појавува треската?
Треската може да се појави при различни состојби, најчесто како одговор на:
- Инфекции – Бактериски, вирусни, габични или паразитски инфекции може да предизвикаат треска. Најчести примери се:
- Грип, настинка, COVID-19
- Инфекции на уринарниот тракт
- Пневмонија
- Гнојни инфекции (апсцеси)
- Орални инфекции (како што се апсцеси на забите)
- Воспалителни болести – Воспалителни состојби како ревматоиден артритис, воспаление на цревата (Кронова болест), и лупус, исто така, можат да предизвикаат покачена телесна температура.
- Реакции на лекови или вакцини – Треска може да биде предизвикана и од несакана реакција на одредени лекови или како последица од вакцинација, особено кај деца.
- Топлотен удар – Прегревање на телото, предизвикано од продолжено изложување на високи температури, може да предизвика покачување на телесната температура и појава на треска.
- Тумори и канцери – Некои видови на тумори, особено лимфоми и леукемии, можат да предизвикаат треска.
- Автоимуни болести – Кај болести каде што имунолошкиот систем неправилно ги напаѓа телесните клетки, како кај лупус или васкулитис, треската може да биде симптом.
- Хормонални нарушувања – Пореметувања на штитната жлезда, како хипертиреоидизам, можат да доведат до покачување на телесната температура.
Што означува треската за човековото здравје?
- Индикатор за инфекција: Треската најчесто е знак дека телото се бори со инфекција. Ова е еден од најважните сигнали за присуство на болест.
- Имунолошка реакција: Кога телото се бори против патогени (бактерии, вируси), имуниот систем ослободува пирогени – супстанции кои ја зголемуваат температурата на телото со цел да се создадат неповолни услови за развој на микроорганизмите.
- Индикација за воспаление: Ако треската не е предизвикана од инфекција, таа може да укаже на воспалителен процес во телото, кој може да биде поврзан со автоимуни болести, алергии или други здравствени нарушувања.
Важно е да се обрне внимание на:
- Височината на треската: Ако температурата надмине 39-40°C, тоа може да биде сериозна состојба која бара медицинска интервенција.
- Траење на треската: Ако треската трае повеќе од неколку дена без очигледна причина, тоа може да укаже на посериозна инфекција или хронична болест.
- Придружни симптоми: Треска придружена со симптоми како болки во градите, тешко дишење, силни главоболки, повраќање или вртоглавица, може да биде знак за сериозна состојба и бара итна лекарска помош.
Лекување на треската:
- Антипиретици: Лекови како парацетамол или ибупрофен често се користат за да се намали температурата.
- Третирање на основната причина: Ако треската е предизвикана од инфекција, лекувањето на инфекцијата (со антибиотици, антивирусни лекови или друго) ќе ја намали треската.
- Хидратација: Пиење многу течности помага за регулирање на температурата и спречување на дехидрација.
Треската е важен индикатор за здравјето и не треба да се занемарува, особено ако е висока или трае долго време.
Треска (фебрилно состојба) е симптом кој може да укаже на различни инфекции или болести, а најчесто се појавува кога телесната температура е над 38°C. Лекувањето на треската зависи од нејзината причина, но постојат општи чекори кои треба да се преземат:
1. Општи совети за намалување на треска:
- Хидратација: Потребно е да се пие многу течности (вода, билни чаеви, супи) за да се избегне дехидрација.
- Лесна облека: Облечете се во лесна и проветрувачка облека за да му овозможите на телото да ја испушти топлината.
- Ладење на телото: Може да користите млаки облоги на челото или да се истуширате со млака вода (избегнувајте ладна вода, бидејќи може да го влоши состојбата).
- Одмор: Телото треба повеќе одмор и сон за да се опорави.
2. Лекови за намалување на температура:
- Антипиретици: Најчести лекови за намалување на температурата се парацетамол или ибупрофен. Важно е да се следат препорачаните дози, особено кај деца.
- Аспирин: Не се препорачува кај деца и тинејџери поради ризик од Рејев синдром (сериозна болест која може да влијае на мозокот и црниот дроб).
3. Третирање на причината за треската:
- Бактериски инфекции: Ако треската е предизвикана од бактериска инфекција, како што е пневмонија или инфекции на увото, може да бидат потребни антибиотици.
- Вирусни инфекции: Кај вирусни инфекции (на пример, грип, настинка), треската обично се повлекува сама од себе по неколку дена, но е важно да се управуваат симптомите додека телото се бори со инфекцијата.
4. Кога да се побара лекарска помош:
- Ако треската трае подолго од 3 дена без подобрување.
- Ако температурата кај возрасен е над 39.4°C или кај дете над 38.5°C и не реагира на лекови.
- Ако има симптоми како силна главоболка, вкочанет врат, болка во градите, тешкотии со дишење, конфузија или изразена слабост.
- Кај мали деца и новороденчиња со температура над 38°C е потребно итно да се консултира лекар.
Важно е внимателно да се следат симптомите и да се реагира соодветно.
