
Секоја година на 5 мај се одбележува Меѓународниот ден на бабиците, ден посветен на жените и мажите кои се грижат за животот уште од самиот почеток. Овој ден е прилика да се изрази благодарност за нивната незаменлива улога во здравјето на жените, бремените жени, родилките и новороденчињата ширум светот.
Зошто е важен овој ден?
Бабиците обезбедуваат сеопфатна и континуирана грижа – од предзачетна подготовка, преку бременоста, породувањето, па сè до постпородилниот период. Според Светската здравствена организација, со соодветна поддршка и инвестиции во бабици, можно е да се спречат дури 80% од смртните случаи поврзани со бременоста и раѓањето.
Бабиците во Македонија
Во Македонија, бабиците се дел од здравствениот систем и работат во болници, клиники, амбуланти и родилишта. Многу жени токму преку нивната грижа се чувствуваат безбедно и поддржано за време на најважниот период од нивниот живот – раѓањето на нивното дете.
Македонските бабици се образовани во рамки на медицинските училишта и факултети, а нивната работа е регулирана со закон. И покрај предизвиците со кои се соочуваат – како недоволен број кадар, ограничени ресурси или ниска видливост во јавноста – тие секојдневно даваат сѐ од себе за мајките и децата да добијат квалитетна и хумана грижа.
Организации како Здружението на бабици на Македонија се ангажирани за унапредување на нивните права, професионална едукација и јавно признание за нивната улога.
Тема за 2025 година
Бабици: Клучни во секоја криза
Оваа тема ја истакнува незаменливата улога на бабиците како први одговорни лица во заедниците за време на кризи – било да станува збор за природни катастрофи, вооружени конфликти или последици од климатските промени. Бабиците обезбедуваат до 90% од сексуалните, репродуктивните, мајчините, новороденечките и адолесцентните здравствени услуги, дури и во најтешките хуманитарни услови.
Меѓународната конфедерација на бабици (ICM) ја објави оваа тема за да ја нагласи потребата од вклучување на бабиците во сите фази на подготовка и одговор на кризи. Тие често се исклучени од процесите на планирање, иако нивната експертиза е клучна за заштита на здравјето и правата на жените и новороденчињата.
Во рамките на оваа иницијатива, ICM објави и дигитален алатник за IDM 2025, кој вклучува материјали за застапување, ресурси за социјални мрежи и едукативни содржини. Дополнително, на 5 мај 2025 година, ќе се одржи специјален онлајн настан со реални приказни од бабици на првата линија, дискусии со глобални лидери и интерактивни активности.
Оваа тема е повик до сите нас – здравствени системи, влади и заедници – да ги препознаеме и поддржиме бабиците како клучни актери во секоја криза. Тие се тука за нас, време е и ние да бидеме тука за нив.
Како можеме да дадеме поддршка?
-
Да им оддадеме јавно признание за нивната работа.
-
Да бараме подобри услови и инвестиции во оваа професија.
-
Да ги слушаме и поддржуваме бабиците во здравствените политики.
👩🍼 На 5 Мај, кажете: „Благодарам, бабице!“ – затоа што тие го чуваат животот уште од првиот здив.