Проф. д-р Емилија Влашки: Испитување на атопискиот статус при астма кај децата (8)

Се смета дека понатамошната експозиција на алергените на кои пациентот е преосетлив игра важна улога во перзистирањето и тежината на болеста. Од тие причини, од значење е утврдувањето на преосетливоста на одредени алергени и нивното подоцнежно избегнување. 

Присуствотона преосетливост на одредени алергени ја зголемува веројатноста за астма во детската возраст и помага во идентификацијата на факторите на ризик за појавата на егзацербација на астма кај одреден пациент. Се смета дека понатамошната експозиција на алергените на кои пациентот е преосетлив игра важна улога во перзистирањето и тежината на болеста. Од тие причини, од значење е утврдувањето на преосетливоста на одредени алергени и нивното подоцнежно избегнување.

Испитувањето на алергиската преосетливост се изведува со кожен prick тест (SPT) со екстракти од алергени чиј избор е базиран според возраста, историјата на болеста на детето или на неговата потенцијална алергенска експозиција.

Пишува: Проф. д-р Емилија Влашки, специјалист педијатар

Тестот се темели на врзување на аплицираниот алерген за алерген-специфичните IgE-антитела на кожните маст-клетки, нивна последична дегранулација и ослободување на хистамин со појава на уртика и еритем. Не постои возрасна ограниченост за реализација на овој тест. Дијаметарот на реакцијата на тестот има тенденција за зголемување од раѓање до адолесценција. Реакцијата може да биде лажно-негативна, т.е. супримирана од дејството на различни медикаменти, и лажно-позитивна, како последица на дермографизам.

Според најновиот водич за изведување на SPT, H1-антихистаминиците од првата генерација со седативно дејство ја инхибираат кожната реакција 2-4 дена додека H1-антихистаминиците од втората генерација без седативно дејство во текот на една недела.

До супресија на реакцијата доведуваат и имипрамините и фенотиазинските медикаменти за период од 21 ден, односно 10 дена. Топичните кортикостероиди аплицирани на местото на изведување на тестот ја инхибираат реакцијата во текот на 7 денови. β-адренергичните агонисти и теофилинот само ја намалуваат кожната реакција, додека инхалаторните и системските кортикостероидни медикаменти, назалните антихистаминици и антилеукотриените немаат влијание на неа. Тестот се изведува на флексорната страна на подлактицата со нанесување на капки од алергенски екстракти, хистамин и физиолошки раствор на растојание поголемо од 2цм низ кои се врши убод со засебни ланцети.

Добиените реакции се читаат по 15 минути од апликацијата на алергенските екстракти преку компарација со хистаминската позитивна контролна реакција. Кожниот prick тест се изведува едноставно, има ниска цена, овозможува брзо добивање на резултат на серија разлилни алергени и е очигледен за пациентот. Со оглед на можноста за појава на нова преосетливост во текот на детството, кај деца со претходен негативен тест и присутни симптоми , тестот се повторува еднаш годишно. 

In vitro алерголошките тестови за квантитативно одредување на алерген-специфичните IgE-антитела во серумот, се со помала сензитивност и со повисока цена во однос на кожниот prick тест. Тие би нашле примена кај децата со тешка перзистентна астма и потребата од континуирана терапија која влијае на кутаниот одговор, при големи егзематозни промени и при очекувана витално-загрозувачка реакција на нутритивен или инхалаторен алерген.

Одредувањето на бројот на еозинофилни леукоцити во индуциран спутум или периферна крв може да укаже на алергиска инфламација.