Пролетна мигрена-симптоми, дијагноза и начин како да водите дневник

Мигрената не е обична главоболка. Меѓутоа, често така се перципира затоа што се работи за „невидлива“ болест. Пациентите често слушаат коментари од типот: „Па не толку страшно, што ти е?!“ или „Па сите имаат понекогаш главоболка!“. Луѓето околу нив често им префрлуваат дека симулираат или претеруваат.

Пролетната мигрена, или мигрена која се појавува или влошува во пролет, е состојба што ја доживуваат многу луѓе и често е поврзана со сезонски промени. Иако мигрената е сложено невролошко нарушување со многу можни тригери, еве некои најчести причини зошто таа се јавува токму во пролет:

1. Промени во времето и атмосферскиот притисок

• Брзи промени во температурата, влажноста и атмосферскиот притисок можат да предизвикаат мигрена кај чувствителни луѓе.

• Намалување или зголемување на притисокот влијае на васкуларниот систем во мозокот.

2. Алергии и полен

• Пролетта носи зголемено ниво на полен, што предизвикува алергиски реакции (сезонски ринитис).

• Алергиите можат индиректно да доведат до мигрена преку воспаление, затнат нос, синусен притисок или нарушен сон.

3. Промени во изложеност на светлина

• Повеќе сончеви денови може да значат поголема изложеност на светлина, што е чест мигренозен тригер.

• Фотофобијата (осетливост на светлина) е чест симптом кај лицата со мигрена.

4. Нарушување на спиењето

• Промени во биолошкиот часовник поради подолг ден или промена на час (летно сметање) може да го нарушат сонот — еден од главните тригери на мигрена.

5. Хормонални промени

• Кај жените, хормоналниот циклус може да се засили со сезонските промени, што исто така може да влијае на појава на мигрена.

Што можеш да направиш?

• Следи ги твоите симптоми со дневник на мигрени за да ги идентификуваш тригерите.

• Избегнувај нагли промени во изложеност на светлина и температура.

• Заштити се од полен (на пр. носи очила, миј лице по излегување надвор).

• Води сметка за добар квалитет на сон.

• Размисли за консултација со лекар за соодветна превентивна или симптоматска терапија.

Какво е чувството на болка од мигрена – тоа не го знае никој кој ниту еднаш не ја доживеал: нападот кој доаѓа одненадеж, без никакво предупредување. Во главата грми и сева, чувството на притисок е огромно – како дека главата ќе експлодира. Пулсирачката болка е толкава да не можеш да се концентрираш на ништо друго, а концентрирана е на едената половина од главата.

Движењата, светлината и вревата дополнително ја засилуваат. Вака личностите кои имаат мигрена го опишуваат нападот од оваа непријатна болест. Мигрената може да трае до три дена. Често ја следи и чувство на мачнина и повраќање. Не мораме ниту да споменуваме дека одењето на работа и нормалното секојдневие се невозможни. Мигрената не се вбројува без причина (според Светската здравствена организација) меѓу 20 „боледувања“ кои најмногу го ограничуваат нормалниот секојдневен живот.

Причината за мигрената сè уште е предмет на истражување. За ненадејниот непријатен напад често виновници се стресот, вревата, нередовното спиење или одредени намирници. Мозокот на пациентите кои патат од мигрена значително силно реагира на тие иритации.

„Мозокот претерано се активира, се активираат одредени нерви и делови од мозокот, па се вклучуваат некои одбранбени рефлекси“, вели д-р Хармут Гобел, стручњак за болка.”

А зошто тогаш едноставно не се напијат таблета против болки?

Силните болки од мигрената ретко можат да се неутрализираат со таблета – можеби само малку да се ублажат. Редовното земање лекови против акутни болки може да има силни нуспојави, па дури и да доведе до постојани главоболки. Значи, место да ги омаловажуваме нападите на мигрена на колегите и колешките, нивната болка треба да ја сфатиме сериозно. Мигрената не е само „главоболка“ – мигрената е болест – дури и ако не може да се види „однадвор“. Најмалку што можеме да направиме е да покажеме разбирање и сочувство.

Еве едноставен дневник за следење на мигрена, кој можеш да го пополнуваш секој ден или кога ќе почувствуваш симптоми. Може да се води во тетратка, Excel, или во некоја апликација (ако сакаш, ќе ти предложам и такви).

🧠 ДНЕВНИК ЗА МИГРЕНА

📝 Објаснување на колоните:

• Датум / Време на појава – кога започнала мигрената

• Интензитет (1–10) – 1 = лесна, 10 = неподнослива болка

• Локација на болка – чело, слепоочници, зад глава, едната страна и сл.

• Времетраење – колку часа/дена траела болката

• Симптоми – гадење, светлосна чувствителност, заматен вид, аура и сл.

• Можни тригери – храна, стрес, недостиг на сон, полен, промена на време и сл.

• Земена терапија – кои лекови/мерки се земени (нпр. ибупрофен, мрак, спиење)

• Олеснување (Да/Не) – дали помогнало нешто?

• Забелешки – нешто дополнително (менструација, стрес, патување и сл.)