Што да правите ако детето почне да се задушува -Хајмлихов маневар

Можно е детето да има нешто во предниот дел на грлото .

кога детето почне да се задушува (од храна, мало предметче или нешто слично), важно е да реагирате брзо и смирено. Еве како да постапите, според возраст👶 Ако бебе (до 1 година) се задушува:

👉 Ако не може да кашла, плаче или дише:

1. Проверете ја устата – ако видите предмет што може лесно да се извади со прст – извадете го. Но, немојте да “копате” длабоко.

2. Поставете го бебето со лицето надолу на вашата подлактица, поддржувајќи ја главата.

3. Дајте 5 удари меѓу лопатките (на грбот) со дланката.

4. Ако не излегува предметот – свртете го бебето на грб и:

   • Дајте 5 компресии на градниот кош (со два прста на средината на градите, под брадавиците).

5. Проверете ја устата повторно. Повторете циклус ако е потребно.

6. Викајте итна помош (194/112) ако не се подобрува.

👦 Ако дете над 1 година се задушува:

👉 Ако не може да зборува, кашла или дише:

1. Прашате го: „Се гушиш?“ Ако не може да одговори – дејствувајте веднаш.

2. Стојте позади него, ставете ги рацете околу неговиот стомак.

3. Изведете Хајмлихов маневар:

   • Стиснете тупаница и ставете ја малку над папокот.

   • Фатете ја со другата рака.

   • Направете брзи, нагоре-внатре потисоци.

   • Повторете до исфрлување на предметот или до доаѓање на брза помош.

❗️Ако детето изгуби свест:

• Положете го на под и повикајте итна помош веднаш (194 или 112).

• Почнете со CPR (вештачко дишење и притисоци на градите).

✅ Важно:

• Ако детето кашла силно и дише, не го удирајте и не му сметате – тоа е добар знак и нека се обиде да исфрли самото.

• Не користете прсти за вадење ако не го гледате предметот.

Хајмлиховиот маневар (Heimlich maneuver) е техника за прва помош која се користи за отстранување на туѓо тело (обично парче храна) кое ја блокира дишната патека. Се применува кај лица што се гушат и не можат да дишат, зборуваат или кашлаат.

✅ Како да изведеш Хајмлихов маневар кај дете или возрасен:

1. Застани зад лицето што се гуши.

2. Стави ја една тупаница малку над папокот (стомакот).

3. Фати ја таа тупаница со другата рака.

4. Потисни брзо и нагоре, со остар движење – замисли како да сакаш да го подигнеш телото нагоре со рацете.

5. Повторувај го маневарот (5–10 пати или повеќе) додека не излезе странското тело или додека лицето не почне да дише.

⚠️ Што ако лицето падне во несвест?

• Положи го на под.

• Повикај брза помош (194 или 112).

• Почни со CPR (реанимација):

  • 30 компресии на градите.

  • 2 вештачки вдишувања (ако знаеш техника).

👶 Кај бебиња (под 1 година) – НЕ СЕ ПРАВИ Хајмлих!

Наместо тоа, се прават:

• 5 удари на грб (со бебето наведнато надолу).

• 5 компресии на градниот кош (со два прста).

❗️ВАЖНО:

• Не го применувај маневарот ако лицето сè уште може да кашла или зборува.

• Хајмлихот се користи само кога дишната патека е целосно блокирана.

📘 Клучни чекори (возрасни и деца над 1 година)

1. Проверете дали лицето не може да кашла, зборува или дише – ако може, оставете го да кашла.

2. Стојте зад лицето, рацете обвијте околу половината.

3. Направете 5 удари меѓу лопатките (кај горниот дел на грбот) – употребете петелна страна од дланката. en.wikipedia.orgmayoclinic.org+1cprcertificationnow.com+1healthline.com

4. Доколку предметот не излезе:

   • Ставете една тупаница малку над пупокот и под ребрата.

   • Другата рака ја фати тупаницата.

   • Направете 5 брзи, јасни потисоци навнатре и нагоре.

5. Повторувај циклус „удар + потисок“ (најчесто 5+5) додека предметот не излезе или лицето да може да дише повторно.

👶 Кај бебиња (дo 1 година)

• Не се прави маневар. Наместо тоа:

  • 5 удари по грбот (со бебето свртено надолу, главата пониско од телото).

  • 5 компресии на градниот кош со два прста.

ℹ️ Додатни напомени

• Ако лицето е бремено или многу полно, потисоците се прават на градниот кош, а не на стомакот.

• Ако лицето изгуби свест, легнете го, повикајте итна помош и почнете CPR (компресии и вештачко дишење) со проверка на устата за предмет.

🔁 Генерална постапка