Што е епинефрин-многу важно доколку сте алергичен

Кога телото е изложено на стрес, опасност или интензивна физичка активност, епинефринот:

🧪Што е епинефрин?

Епинефрин (познат и како адреналин) е хормон и лек кој:

  • се создава природно во надбубрежните жлезди,

  • се користи во медицината како итен лек.

📌 Медицинска употреба:

Епинефринот се користи за:

  • ✅ Анафилактички шок – сериозна алергиска реакција (се дава преку „епи пен“ – инјекција),

  • ✅ Астма – при тешки напади,

  • ✅ Срцева реанимација – кај срцев застој,

  • ✅ Локални анестетици – за стеснување на крвни садови и продолжување на дејството на анестезијата.

⚠️ Несакани ефекти:

  • забрзано чукање на срцето (тахикардија),

  • тресење на рацете,

  • анксиозност,

  • зголемен крвен притисок.

ВАЖНО

🧬 ШТО Е ЕПИНЕФРИН (АДРЕНАЛИН)?

Епинефрин (латински: epinephrinum), познат и како адреналин, е:

  • хормон и невротрансмитер,

  • кој се лачи од надбубрежната жлезда (адренална медула),

  • игра клучна улога во одговорот „бори се или бегај“ (fight or flight).

🧠 Физиолошка функција (во телото):

Кога телото е изложено на стрес, опасност или интензивна физичка активност, епинефринот:

  1. 🚀 Го зголемува бројот на срцеви удари (тахикардија),

  2. 🌬️ Ги проширува дишните патишта (бронходилатација),

  3. 💉 Го зголемува крвниот притисок (вазоконстрикција),

  4. 🧠 Го поттикнува будноста и менталната јасност,

  5. 🍭 Го зголемува нивото на гликоза во крвта, за повеќе енергија.

💉 МЕДИЦИНСКА УПОТРЕБА НА ЕПИНЕФРИН (лек):

1. ✅ Анафилаксија (тешка алергиска реакција):

  • Прва линија на третман – инјекција во мускулот (обично во бут).

  • Брендови: EpiPen, Jext, Anapen итн.

  • Делува брзо: ги проширува дишните патишта и го стабилизира крвниот притисок.

2. ✅ Срцев застој (реанимација):

  • Се користи при кардиопулмонална ресусцитација (CPR),

  • Стимулира срцева активност.

3. ✅ Астма и бронхоспазам:

  • Се користи во инхалациска форма или инјекција при тешки напади.

4. ✅ Во комбинација со локални анестетици:

  • Ја стеснува периферијата на крвните садови → помалку крварење и подолго дејство на анестетикот (на пр. кај стоматолошки интервенции).

⚠️ МОЖНИ НЕСАКАНИ ЕФЕКТИ:

  • Брзо чукање на срцето,

  • Потење, треперење, нервоза,

  • Висок крвен притисок,

  • Главоболка,

  • Понекогаш аритмии (нереден ритам на срцето),

  • Паничен напад или анксиозност (ретко кај повисоки дози).

🧪 Фармакологија (како делува):

Епинефринот дејствува преку алфа и бета адренергични рецептори:

  • α1-рецептори – стеснување на крвни садови → зголемување на крвен притисок.

  • β1-рецептори – зголемување на срцев ритам и сила на контракција.

  • β2-рецептори – релаксација на мускулите на бронхиите → полесно дишење.

🧴 Форми на достапност:

  • Инјекција (EpiPen – автоматска инјекција),

  • Инфузија (во болнички услови),

  • Инхалатор (реже се користи),

  • Комбинирано со анестетици во ампули.

ПОВРЗАНИ НАПИСИПОВЕЌЕ ОД АВТОРОТ