Кандида (лат. candida albinacs) спаѓа во групата на габи кои природно се наоѓаат во организмот. Нејзиното природно место е во долниот дел на цревата. Доколку дојде до нездраво рамножување на кандидата доаѓа до слабеење на ѕидот на тенкото црево. На тој начин таа полесно влегува во крвотокот и се шири низ целиот организам. Создава алергиски реакции и доаѓа до пад на имунитетот, бидејќи неасакани честички продреле во крвотокот. Токму падот на имунитетот се смета за основна причина за зголемување и ширење на кандидата во организмот.
Најчесто се јавува кај децата, бидејќи кај нив имуниот систем не е развиен во доволна мера, кај трудници и постари лица кај кои имунитетот е во опаѓање.
Инфекциите со кандида се особено чести. Може да се уринарни, вагинални, инфекции во устата, инфекции на респираторниот систем, на кожата, на рани. Особено се значајни при сериозно ослабени одбранбени механизми кај лица кои имаат проблеми со имунитетот, кај кои постојат вродени или стекнати нарушувања на имуниот одговор во состав на основната болест или при употреба на имуносупресивна терапија. Најчесто настануваат при изменети локални услови, како на пример, нарушување на нормалната флора на цревната лигавица по примена на антибиотици со широк спектар на дејствување, при хормонски промени и нарушувања кај дијабетичарите, односно нерегулирана хипергликемија.
Освен видот кандида албиканс, која најчесто е дел од нормалната флора на човекот, т.н. нон-албиканс видови можат да се населат на кожата и на слузокожата на човекот, но и да предизвикаат инфекција.
ВИДОВИ КАНДИДИЈАЗА
Кандидијазата се јавува во секоја возраст во форма на акутна, субакутна и хронична инфекција и може да биде суперфицијална (површна) или системска.
Под суперфицијална кандидијаза се подразбираат:
- Инфекции на кожа и на нокти – најчесто се зафатени делови на кожата кои меѓусебно се тријат (интертригинозни зони: шака, меѓу прстите), а карактеристични се црвени површини проследени со чешање или болка.
- Орофарингијална кандидијаза – инфекција на лигавицата на усната шуплина и на грлото. Се јавува по примена на антибиотици од широк спектар кога доаѓа до нарушување на нормалната флора, но и при лоша хигиена на усната шуплина, кај лица со забни протези и др.
- Мукокутана кандидијаза – кандидијазата истовремено ја зафаќа лигавицата (обично на усната шуплина) и околната кожа.
- Генитална кандидијаза – вагинитис, каде што при гинеколошки преглед со спекулум се забележува еритематозна лигавица со белузлав, често засирен секрет проследена со пруритус (чешање). Многу е честа и се смета дека најмалку три четвртини од женската популација во репродуктивниот период ја имале барем еднаш оваа инфекција, а особено е честа и значајна во текот на бременоста. Често е придружена со инфекција на надворешните гениталии – вулвовагинална кандидијаза. Оваа инфекција бара долготрајно лекување со соодветни антимикотици, и тоа под контрола на гинеколог и задолжително следење на миколошкиот наод во микробиолошка лабораторија. За спречување на инфекцијата се препорачува користење на памучна долна облека која треба да е сува, избегнување на долготрајно користење на влажни костими за капење и сл.
- Кандидијаза на уринарниот тракт – главно е локализирана на уретрата, а ретко се шири на лигавицата на мочниот меур. Почесто се јавува кај жени, кај дијабетичари со гликозурија, по радијациска терапија на карцином и сл.
- Кандидијаза на око – најчесто се јавува на корнеата – микотичен кератит или кератомикоза.
- Отомикоза – инфекција на надворешниот ушен канал, каде што освен на лигавицата на надворешниот ушен канал има засирени наслаги, црвенило и ексудат и на слушната мембрана како последица на нејзина перфорација. Трауматичната или поствоспалителната кандида може да продре во средното уво, што е многу сериозна инфекција.
