- Кариес (кај забите) – предизвикан од бактерии кои ги разградуваат шеќерите и произведуваат киселини што ја оштетуваат забната глеѓ.
- Гингивитис и периодонтитис – воспаление на непцата кое може да премине во сериозни инфекции на ткивото и коската околу забите.
- Кандидоза (габична инфекција) – предизвикана од габата Candida albicans, која обично се јавува кај луѓе со слаб имунолошки систем.
- Херпес симплекс вирус – вирусна инфекција која предизвикува појава на болни ранички на усните или околу устата.
- Апсцес на забите – инфицирање на коренот на забот, што може да доведе до акумулација на гној.
Како ги загрозуваат здравјето?
- Ширењето на инфекциите може да доведе до воспаление на ткивата околу устата, непцата и забите, а нелекуваните инфекции може да се прошират во крвотокот, што може да предизвика сепса.
- Болки и непријатност – Оралните инфекции често предизвикуваат болка, отекување и проблеми со џвакање и зборување.
- Влијание врз општото здравје – Некои орални инфекции можат да бидат поврзани со срцеви заболувања, дијабетес и респираторни инфекции.
Лекување на орални инфекции:
- Антибиотска терапија – За бактериски инфекции, како што се апсцесите, се препишуваат антибиотици за да се контролира инфекцијата.
- Антивирусни лекови – Се користат за вирусни инфекции како херпес симплекс.
- Антифунгални лекови – За третирање на габични инфекции како кандидоза.
- Механички третман – Чистење на забите, длабоко чистење на непцата и вадење на инфицираниот заб, ако е потребно.
- Одржување на хигиената – Редовно миење на забите и употреба на конец за заби, заедно со испирање на устата со антибактериски раствори, помагаат во спречување на инфекции.
Раното откривање и третирање на оралните инфекции е клучно за зачувување на здравјето на устата и спречување на компликации.
Дали овие инфекции можат да предизвикаат сериозни здравствени проблеми и компликации опасни по живот?
Да, оралните инфекции, особено ако не се третираат навремено, можат да предизвикаат сериозни здравствени проблеми и компликации кои понекогаш може да бидат опасни по живот. Еве неколку начини на кои оралните инфекции можат да предизвикаат сериозни проблеми:
1. Сепса
- Ако инфекцијата од устата се прошири во крвотокот, тоа може да предизвика сепса – сериозна и потенцијално животозагрозувачка состојба каде што имунолошкиот систем предизвикува вкупна воспалителна реакција. Оваа реакција може да доведе до оштетување на органите и дури до смрт ако не се третира брзо.
2. Апсцеси и ширење на инфекцијата
- Апсцес на забите (гнојна инфекција во коренот на забот или околното ткиво) може да доведе до ширење на инфекцијата во соседните ткива, како што се вратот, лицето, па дури и мозокот. Ова може да предизвика опасни компликации како што се медијастинитис (воспаление на просторот околу срцето и белите дробови) или мозочен апсцес.
3. Ендокардитис
- Бактериите од уста, особено при инфекции на непцата (како периодонтитис), можат да влезат во крвотокот и да се насочат кон срцевите залистоци, што може да предизвика ендокардитис – инфекција на внатрешната обвивка на срцето. Ова е сериозна состојба што може да биде фатална ако не се третира.
4. Кардиоваскуларни болести
- Хроничните орални инфекции, особено заболувањата на непцата, се поврзани со зголемен ризик од кардиоваскуларни болести. Бактериите и воспалителните маркери од оралните инфекции може да допринесат за атеросклероза (стеснување на артериите) и срцев удар.
5. Респираторни инфекции
- Бактериите од уста можат да бидат вдишани во белите дробови и да предизвикаат респираторни инфекции како што се пневмонија или егзацербации на хронични белодробни заболувања, особено кај постари лица или лица со ослабен имунолошки систем.
6. Дијабетес
- Нелекуваните орални инфекции можат да го влошат дијабетесот, а луѓето со дијабетес се поподложни на орални инфекции. Ова е двонасочна врска, каде што воспалението од оралните инфекции го отежнува контролирањето на шеќерот во крвта.
7. Некротизирачки флегмон
- Ова е тешка бактериска инфекција која може да се појави од нелекуван апсцес и да предизвика брзо ширење на инфекцијата низ меки ткива. Флегмоните можат да се шират низ вратот и градите, што може да доведе до критични компликации.
8. Компликации во бременост
- Оралните инфекции можат да влијаат врз текот на бременоста и да доведат до предвремено породување или ниска телесна тежина на новороденчето.
Превенција и лекување:
- Редовна стоматолошка грижа – Чести контроли кај стоматологот помагаат во раното откривање на инфекции и спречување на компликации.
- Одржување на хигиена – Темелна орална хигиена е клучна за спречување на инфекции.
- Навремен третман – Брзо лекување на оралните инфекции може да ги спречи потенцијалните компликации.
Оралните инфекции можат да изгледаат незначајно на почетокот, но нивниот ефект врз телото може да биде многу сериозен ако се занемарат.
Како се лекуваат овие инфекции?
Лекувањето на оралните инфекции зависи од видот на инфекцијата и нејзината сериозност. Третманот обично вклучува комбинација на медикаментозна терапија и механички интервенции од страна на стоматолог или специјалист. Еве како се лекуваат различните типови на орални инфекции:
1. Кариес и инфекции на забите
- Пломбирање: Кога инфекцијата е ограничена на забната глеѓ или дентин, стоматологот може да го отстрани оштетениот дел од забот и да го пополни со пломба.
- Канална терапија (ендодонција): Ако инфекцијата стигне до коренот на забот и предизвика апсцес, потребно е да се отстрани инфицираното ткиво во коренските канали, а потоа да се запечатат каналите.
- Вадење на заб (екстракција): Ако забот е премногу оштетен за да се спаси, стоматологот ќе го отстрани.
2. Гингивитис и периодонтитис (заболување на непцата)
- Професионално чистење: За полесни случаи на гингивитис, професионалното чистење на забите и непцата од стоматолог може да биде доволно за да се отстрани насобраниот забен камен и да се запре воспалението.
- Скалинг и планирање на корените: Кај потешки случаи на периодонтитис, се применува скалинг за да се отстрани забниот камен под линијата на непцата и планирање на корените за да се измазнат корените на забите и да се спречи понатамошна акумулација на плака.
- Антибиотици: Во случаи на понапредна инфекција, стоматологот може да препише антибиотици, било во форма на таблети, гелови, или локални раствори за плакнење.
3. Апсцес на забот (гнојна инфекција)
- Дренажа на апсцесот: Во итни случаи, стоматологот ќе го отвори апсцесот за да ја извади гнојта и да ја намали инфекцијата и болката.
- Антибиотска терапија: Ако инфекцијата е сериозна и се проширила на околните ткива, антибиотици ќе бидат неопходни за да се спречи нејзиното ширење.
- Канална терапија или екстракција: Во зависност од степенот на инфекцијата, забот ќе се третира со канална терапија или ќе се извади.
4. Кандидоза (габична инфекција на устата)
- Антифунгални лекови: Оваа инфекција обично се лекува со антифунгални средства, како што се таблети, раствори за испирање на устата или гелови. Често се користат лекови како нистатин или флуконазол.
- Корекција на факторите на ризик: Лекарите можат да препорачаат подобрување на хигиенските навики или прилагодување на исхраната за да се спречи повторување на инфекцијата. Ова вклучува и контрола на основни болести како дијабетес.
5. Херпес симплекс вирус (орален херпес)
- Антивирусни лекови: За третирање на херпес инфекциите, се користат антивирусни лекови како ацикловир, валацикловир или фамцикловир. Овие лекови го намалуваат времетраењето и сериозноста на симптомите.
- Локални креми: За намалување на болката и непријатноста, може да се користат креми и масти кои содржат антивирусни или аналгетски состојки.
6. Периоститис или целулитис (инфекција на меките ткива околу забите)
- Антибиотици: За да се контролира инфекцијата, лекарот ќе препише широк спектар на антибиотици, како што се амоксицилин или метронидазол.
- Хируршки третман: Во тешки случаи, може да биде потребно хируршко чистење на инфицираните ткива.
7. Превентивни мерки
- Одржување на орална хигиена: Редовно миење на забите со флуоридна паста, користење конец за заби и антисептички раствори за плакнење на устата.
- Посети на стоматолог: Редовните посети на стоматолог за професионално чистење и прегледи помагаат да се спречат инфекции.
- Избегнување ризични фактори: Престанок на пушење, намалување на консумацијата на шеќери, и одржување на здрава исхрана.
Навремено третирање на оралните инфекции и добро одржување на хигиената може значително да го намали ризикот од компликации.
