
Во овој период во Македонија е забележан зголемен број случаи на стомачен вирус, кој се шири брзо и ги зафаќа сите возрасни групи. Симптомите вклучуваат силни стомачни болки, грчеви, повраќање, дијареја и висока температура до 39°C. Лекарите предупредуваат дека вирусот лесно се пренесува во семејствата и колективите, а симптомите обично траат неколку дена .
Препораките за справување со вирусот вклучуваат изолација, внесување на повеќе течности, лесна храна, пробиотици, спазмолитици и антипиретици по потреба. Во потешки случаи може да биде потребна инфузиона терапија. Важно е да се избегнуваат антибиотици, бидејќи тие не се ефикасни против вируси и можат да ја продолжат болеста.
Министерството за здравство препорачува одржување на лична хигиена, редовно миење на рацете, темелно миење на овошјето и зеленчукот пред консумирање, како и чистење и дезинфекција на површини и предмети, особено детските играчки .
Доколку симптомите се влошат или траат подолго од неколку дена, се препорачува консултација со лекар.
Симптомите како повраќање, висока температура, стомачна болка и дијареја најчесто се поврзуваат со вирусен гастроентеритис, односно она што го нарекуваме „стомачен вирус“. Главните вирусни причинители на ваквата состојба се:
🦠 Можни вируси причинители:
-
Норовирус
-
Најчеста причина за гастроентеритис кај возрасни.
-
Се пренесува преку загадена храна, вода или контакт со заразена личност.
-
Брзо се шири, особено во затворени средини (семејства, школи, домови).
-
-
Ротавирус
-
Почесто кај деца, но може да ги погоди и возрасните.
-
Чест причинител на дијареја со повраќање кај мали деца.
-
-
Аденовируси и астровируси
-
Поретки, но исто така може да предизвикаат слични симптоми.
-
💊 Лекување (симптоматска терапија):
Бидејќи причинителот е вирус, антибиотиците не се ефикасни. Наместо тоа, се применува:
✅ Хидратација
-
Најважно е внесување на течности (вода, чаеви, супи, електролитни раствори како Хумана Електролит или ОРС прашоци).
-
Ако дојде до сериозна дехидрација → се дава инфузија.
✅ Пробиотици
-
Помагаат да се стабилизира цревната микрофлора (например: Lactobacillus GG, Enterol, Linex).
✅ Антипиретици
-
За намалување на температура (Парацетамол, Ибупрофен – во умерени дози).
✅ Спазмолитици
-
За стомачни грчеви и болки (например: Бусколизин, Но-шпа).
❌ Што да не се прави:
-
Нема потреба од антибиотик – бидејќи тоа го влошува балансот на цревната флора.
-
Избегнување на млечни производи, мрсна и тешка храна.
Табела за симптоми и третман, и едноставно мену за исхрана при стомачен вирус 👇
🍽️ Пример мени за стомачен вирус (ден 1–3)
🥣 Појадок
-
Тост (без путер)
-
Варена банана или печено јаболко
-
Чај од нане/камилица
🍵 Меѓуоброк
-
ОРС раствор или Хумана Електролит
-
Сува галета или презла
🥄 Ручек
-
Оризова супа или супа од морков
-
Варен компир (без зачини)
-
Варен ориз со малку сол
🥛 Попладне
-
Јогурт со пробиотик (ако нема повраќање)
-
Варена јаболка или банана
🍽️ Вечера
-
Тост или бисквити без шеќер
-
Чај
-
По потреба, повторно електролити
🟡 Совети:
-
Избегнувај млеко, кафе, газирано, сокови и мрсно.
-
Јади често, но во мали порции.
-
Внимавај на знаци на дехидрација: сув јазик, ретко мокрење, слабост.