Околу мастите постои вистинска конфузија. Со децении се препорачуваше да се одбегнуваат здравите природни масти, а користиме рафинирани масла, за кои се покажа дека не се здрави. Еве што вели за тоа американскиот доктор Марк Хајман, автор на книгата „Јадете масно, бидете витки“, најпродаван автор на „Њујорк тајмс“, основач и медицински директор на „UltraWellness“ центарот и колумнист на „Хафингтон пост“.
Според мислењето на лекарот, како и многу други медицински експерти, советите да се внесуваат само 5 % калориите од заситени масти ги поттикна луѓето да користат рафинирани растителни масла во големи количини. Исто така, официјални извори ја советуваа широката јавност 5 до 10 % од калориите да внесуваат од полинезаситени масти. Резултатот на овие и други многу лоши совети за исхрана беше драстично зголемување на внесот на омега-6 масни киселини. Американците денес, според д-р Хајман, консумираат барем двојно повеќе линолна киселина отколку во 1960-тите години.
Која е последицата на сето ова? Зголемената консумација на омега-6 масни киселини (во нив спаѓа и рафинираното сончогледово масло кое се уште најчесто се употребува и во нашата исхрана) е зголемен број на воспалителни болести. Претераната консумација на омега-6 масни киселини, а недоволната на омега-3 масни киселини, придонесува за вишок на килограми и појава на разни болести, како што се: дијабетес тип 2, артритис, астма, кардиоваскуларни болести и автоимуни болести. Истражувањата покажуваат дека омега масните киселини имаат најдобар ефект кога се земаат 3-6-9 отколку кога се земаат поединечно.
Дури и ако консумираме омега-3 масни киселини, големиот внес на омега-6 масни киселини ги поништува здравствените придобивки од омега 3. Оваа нерамнотежа во исхраната донесе катастрофални последици по здравјето на општата популација, а огромна улога во тоа имаше маслената индустрија, која ги „туркаше“ нездравите масти како маргаринот и рафинираните растителни масла, под маската на здрава замена за природни масти.
Многу подобар избор, тврди д-р Хајман, но и неколку други истакнати нутриционисти и лекари, денеска се здравите заситени растителни масти, како што е кокосовото масло и стабилни заситени животински масти, како што е путерот, а уште подобар од путерот е прочистениот путер, т.н. џи.
Новите истражувања, на пример, покажуваат дека кокосовото масло го подобрува односот на „добриот“ и „лошиот“ холестерол, што е добро за здравјето.
Д-р Хајман препорачува од исхраната да се исфрлат сите рафинирани растителни масла, а наместо нив да се потпреме најмногу на екстра девственото маслиново масло, кокосовото масло, путерот и путерот џи. И тоа не само во салатите: се покажа дека екстра девственото маслиново масло, кокосовото масло и путерот се погодни и за термичка обработка на храна – готвење и пржење.
Покрај тоа, маслиновото масло е најдобро за сурови салати и динстање на ниска температура. Кокосовото масло поднесува температури до 175 степени, па затоа е одлично за печење и динстање на среден оган. Џи (прочистениот путер) поднесува температура од 200 до 260 степени, и е одличен за сите видови на термичка обработка. И путерот и џи путерот се богати со омега 3 масни киселини, го поттикнуваат имунитетот и ги намалуваат воспаленијата и штитат од малигни промени на дебелото црево, а исто така се и добар извор на витамини А и Д.
Се разбира, најдобро е секогаш да избирате органски масла и ако е можно, ладно цедени. Треба да се чуваат во темни тегли и на ладно место (не мора во фрижидер). Теглите во кои го држите маслото секогаш се затвораат цврсто, бидејќи кислородот придонесува за нивна оксидација. Исто така, д-р Хајман препорачува дека, без оглед на рокот на траење, маслата да не се држат во оставата подолго од 2 месеца.
