Rastet me kollë të madhe, ndryshe e quajtur “kolla 100 ditore” po përhapet me shpejtësi në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar. Ekspertët zbulojnë pse prindërit duhet të jenë të kujdesshëm sepse prek çdo moshë.
Rastet e kollës së mirë janë rritur me rreth 230 për qind krahasuar me vitin e kaluar, sipas raportit të fundit nga Agjencia e Shëndetit dhe Sigurisë në Mbretërinë e Bashkuar, i publikuar në dhjetor. Nga korriku deri në fillim të dhjetorit, u raportuan 856 raste të kollës së mirë, një rritje prej 230 për qind krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Edhe pse nuk bëhet fjalë për një numër të madh të rasteve të raportuara, Dr. Tom Xhenkins për British Sun tha: “Kjo është një gjë për të cilën, ne duam që prindërit të jenë të vetëdijshëm dhe të raportojnë herët.”
Madje disa ekspertë kanë sugjeruar shmangien e përqafimeve gjatë festave. Ja pse…
Çfarë është kjo?
Kolla e mirë, e njohur zyrtarisht si pertusis, është një infeksion bakterial që përhapet me shpejtësi në mushkëri dhe tubat e frymëmarrjes.
Dr. Xhenkins thotë: “Evoluoi për t’ju bërë të kolliteni sa më gjatë të jetë e mundur, duke i dhënë infeksionit mundësinë më të mirë për t’u përhapur te njerëzit e tjerë.”
“Ne po bëjmë një punë të madhe për këtë, sepse përveç faktit që kolla zgjat shumë – kolla e shpeshtë ju pengon të merrni frymë siç duhet dhe ju pengon. “Mund të jetë e rëndësishme për këdo, por është veçanërisht e rëndësishme për fëmijët”.
……………………………………………………………………………………………………………….
Kolla e mirë lëshon një tingull të lartë gjatë vështirësi në frymëmarrje pas një periudhe të kollitjes, gjë që është e pazakontë për një kollë normale. Kjo ju paralajmëron se diçka e pazakontë po ndodh
……………………………………………………………………………………………………………….
Foshnjat nën gjashtë muajsh janë më të rrezikuar nga probleme të tilla si vështirësi në frymëmarrje dhe pneumoni.
Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve thonë se rreth një e treta e foshnjave nën një vit që marrin kollën e mirë kanë nevojë për kujdes spitalor.
Sipas CDC, një në 100 njerëz të infektuar do të vdesë nga sëmundja. Komplikime serioze mund t’i ndodhin kujtdo, por duke qenë se kolla zgjat kaq shumë, ajo mund të ketë pasoja gjatë gjithë jetës për personin e prekur.
Vini re shenjat
Shenjat e para të kollës së mirë janë të ngjashme me ftohjen, si rrjedhje hundësh dhe dhimbje fyti. Rreth një javë më vonë, personi ka kollitje që janë aq të rënda sa që lëshojnë një tingull të lartë midis kollitjeve ndërsa luftojnë për të marrë frymë.
Kollitja mund të çojë në dhimbje të brinjëve, herni ose infeksion të veshit.
Kolla e mirë lëshon një tingull të lartë gjatë vështirësi në frymëmarrje pas një periudhe të kollitjes, gjë që është e pazakontë për një kollë normale. Kjo duhet t’ju paralajmërojë se diçka e pazakontë po ndodh. Mund të jetë një situatë kërcënuese për jetën. “Kjo është e vërtetë për çdo gjendje që shkakton tinguj jonormalë të frymëmarrjes, sepse kjo do të thotë se rrugët e frymëmarrjes janë nën stres”, thotë Dr. Xhenkins.
Kur duhet të vizitoni një mjek
Prindërit duhet të dërgojnë foshnjat më të vogla se gjashtë muajsh me simptoma të kollës së mirë për një kontroll urgjent tek mjeku i familjes.
Gratë shtatzëna dhe ato me sistem imunitar të dobët duhet të bëjnë të njëjtën gjë.
Dr. Xhenkins thotë: Nëse vini re se fëmija juaj po merr frymë rëndë, mos vononi kërkoni ndihmë mjekësore. Kjo nënkupton se ju duhet të merrni menjëherë në telefon ndihmën e shpejtë nëse në lëkurën e tyre vëreni ndryshime në ngjyrë apo frymëmarrja e tij po përkeqësohet shpejt.”
……………………………………………………………………………………………………………….
Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve thonë se rreth një e treta e foshnjave nën një vit që marrin kollën e mirë kanë nevojë për kujdes spitalor
……………………………………………………………………………………………………………….
Frymëmarrja e cekët, dhimbja në gjoks që përkeqësohet me kollën dhe krizat janë gjithashtu shenja për të kërkuar ndihmë urgjente.
Dr. Xhenkins thotë: Nëse, vetëm ka filluar dhe ju i vëreni menjëherë ndryshimet, ju reagoni në kohë shkoni për vizitë tek mjeku. Shpesh gjërat ndodhin gjatë natës dhe prindërit nuk duhet ta vonojnë vizitën te mjeku dh eta lënë për në mëngjes”.
Dr. Xhenkins thotë se çdo kollë që shkakton fishkëllimë duhet të raportohet, pasi mund të jetë gjithashtu bronkiolit.
A mund të trajtohet?
Nëse diagnostikohet brenda tre javëve pas kollës, do të jepen antibiotikë – por edhe pse këto reduktojnë përhapjen e kollës, ato mund të mos zvogëlojnë simptomat.
Antibiotikët e dhënë pas kësaj periudhe nuk kanë gjasa të ndihmojnë dhe personi mund të vazhdojë të vuajë simptoma për shkak të dëmtimit të frymëmarrjes.
……………………………………………………………………………………………………………….
Dr. Xhenkins thotë se çdo kollë që shkakton fishkëllimë duhet të raportohet, pasi mund të jetë gjithashtu bronkiolit.
……………………………………………………………………………………………………………….
Foshnjat nën gjashtë muajsh janë ata me kollë më të rëndë dhe shpesh ju duhet mjekim spitalor.
Dr. Xhenkins u bëri thirrje njerëzve që të mos injorojnë shenjat e kollës së mirë, pasi sa më herët të diagnostikohet, aq më pak serioz do të jetë. Për shkak se simptomat mund të zgjasin për një kohë të gjatë, kjo mund të ndikojë në aftësinë e njerëzve për të punuar dhe kështu të ndikojë në jetën e tyre.
Dr. Xhenkins thotë: “Unë po shikoj këtë gjatë gjithë kohës – njerëzit nuk po mund të marrin pushim mjekësor, sepse punëdhënësi i tyre u thotë se kanë vetëm “një kollë”, edhe pse dihet që disa punojnë nëpër restorante apo punojnë si përkëdhelës, të njëjtit shpërndajnë infeksionin.
Si të shmangni infeksionin
Vaksina kundër kollës së mirë mbron foshnjat dhe fëmijët nga kolla e mirë. U jepet foshnjave në javën e tetë, 12 dhe 16 dhe si përforcues për fëmijët e moshës tre vjeç.
Por mbulimi ka rënë gjatë pandemisë dhe është në nivelin më të ulët në shtatë vjet. Ekspertët u kërkuan prindërve të rishikojnë të dhënat e vaksinimit të fëmijëve të tyre. Gratë shtatzëna duhet ta marrin vaksinën ndërmjet javës 16 dhe 32, shkruan “The Sun”.
