Научниците работат на создавање на вакцина против вирусот SARS-CoV-2, причинител на болеста КОВИД-19, и сега веќе имаат насоки за тоа како би можела да изгледа вакцинацијата.
Најверојатно ќе треба да се примат две дози, бидејќи SARS-CoV-2, е нов вирус и никој нема антитела. Првата доза треба да го подготви имуниот систем и да му помогне да го препознае вирусот, а втората за да го зајакне имунолошкиот одговор.
“Над стотина кандидати за вакцина во светот се во различни фази на испитување и речиси за сите се очекува дека ќе бидат во режим на две дози. Сите истакнати фармацевти разгледуваат две дози вакцина, а само една фармацевтска компанија се надева дека ќе развие еднодозна вакцина“, вели Бари Блум, имунолог и професор по јавно здравје на Харвард.
Точното дозирање ќе биде јасно кога ќе се дознаат резултатите од клиничките испитувања на потенцијалните вакцини на луѓето, објаснува Кели Мур, директорка на Акциската коалиција за имунизација (IAC), невладина организација која во соработка со Центарот за контрола и превенција на болести на САД (CDC), дистрибуира информации за вакцините и болестите што ги спречуваат.
“Одговорот ќе го имаме по испитувањата на луѓе. Тоагш ќе го знаеме имунолошкиот одоговор. Тестирањата на животни укажуваат дека ќе бидат потребни две дози вакцина“, додава таа.
ПОЛЕСНО Е СО ДЕЦАТА, ПОТЕШКО СО ВОЗРАСНИТЕ
При првата доза, имуниот систем реагира на нешто со кое се уште не се сретнал. Потоа тоа го процесуира и запомнува, развива антитела и имунолошки клетки. За тоа му се потребни околу 14 дена, велат научниците.
Но, за некои патогени потребна е уште една доза за да имуниот систем целосно созрее за победа над инфекцијата. Две дози се вообичаени за многу вакцини кои се дваат на децата, како вакцината за морбили. Но, пнеумококната вакцина која спречува некои форми на воспаление на белите дробови, менингитис и сепса, се дава во четири дози. Комбинираната вакцина за тетанус, дифтерија и пертусис (голема кашлица) се дава во пет дози.
Оваа имунизација се спроведува во текот на детството кога децата често доаѓаат кај педијатар и лесно се гарантира дека се добиваат во правилна временска рамка, односно дека се почитува имунизацискиот календар и распоред.
Кај возрасните, работите се малку покомплицирани. Вакцините против хепатитис Б, ХПВ и хепатитис А, бараат серија од две или три дози, а повеќето возрасни на кои им се неопходни, не ги финализираат циклусот.
Нучниците велат дека протоколот за вакцинација во две дози за целото население, бара координација и педантно водење на податоците. Тие велат дека државите досега обезбедиле децата да ги добијат сите потребни вакцини, а сега тоа ќе мора да го направат и за голем број возрасни лица.
БУСТЕР
Не се знае дали еден круг вакцинација ќе биде доволен. Некои вакцини, како онаа пторив морбили, создаваат доживотна имуност. Тоа е така бидејќи вирусот е стабилен. Но, вирусот на грип има повеќе соеви и постојано мутира, поради што секоја година е потребно да се “осовремени“ вакцината.
Засега се чини дека SARS-CoV-2 е релативно стабилен, што укажува на тоа дека по вакцинацијата, луѓето би можеле да стекнат имуност на подолго време, вели проф. Блум.
Но, имунолошкиот штит може да ослабе за неколку години. Кога се во прашање САРС и МЕРС, вируси слични на актуелниот коронавирус, некои податоци покажуваат дека нивото на антитела со време опаѓало.
“Дали тоа ќе се случи кога е во прашање SARS-CoV-2 се уште не е познато. Ако биде така, неколку години по втората доза вакцина, ќе биде потребен и ‘бустер’, а тоа ќе го знаеме по завршување на испитувањата“, потенцира проф. Блум.
