Направете медицинско семејно стебло

Медицинската историја на вашето семејство, наречена медицинско семејно стебло, може да ви даде увид за здравствената состојба, но и за можните ризици од болести. Зошто е важно  да ја знаете медицинската историја на семејството и како да направите своја.

Луѓето наследуваат по пола гени од двајцата родители. Заедно со генетските информации кои го одредуваат вашиот изглед, се наследуваат и гени што можат да предизвикаат или да го зголемат ризикот за појава на одредени болести и медицински состојби. Токму семејната историја може да ги открие сите болести од кои боледувале вашите предци и да ви овозможи да ги идентификувате можните ризици за сопственото здравје.

Вашата медицинска историја му е потребна на докторот за да ви препорача третмани или совет што да промените во исхраната и животните навики за да го намалите ризикот од одредени болести. Освен тоа тој ќе утврди кои дијагностички и скрининг тестови треба да ги направите, но и колку често треба да ги правите истите. Докторот ќе идентификува и дали другите членови од семејството се изложени на ризик од појава на одредени болести, но и дали и вашите деца ќе бидат склони кон појава на некоја семејна болест.

Доколку членовите од вашето семејство се расположени да соработуваат со вас, можете многу лесно да ја дознаете комплетната семејна историја. Предложете им заеднички ручек, одмор или викенд. Имајте на ум дека на дел од нив може да им биде непријатно да ви откријат лични медицински информации. Ако наидете на несогласувања и одбивање за соработка од страна на вашите роднини, обидете се со следниве стратегии:

Кажете ја вашата цел – објаснете им на роднините што сакате да постигнете со собирање на овие податоци, понудете им дека медицинската историја ќе им користи на целото семејство и секогаш ќе им е ставена на располагање, а информациите ќе можат да ги споделат со своите доктори.

Вистински избор на комуникација – на дел од вашите роднини едноставно ќе им биде непријатно да седнат лице в лице со вас и да ви раскажат сè за нивната здравствена состојба. Можете да им предложите потребните информации да ви ги испратат па е-пошта, на телефон или по пошта.

Поставувајте кратки прашања – внимателно бирајте ги зборовите, поставувајте јасни и прецизни прашања.

Бидете добар слушател – слушајте без да осудувате или коментирате. Почитувајте ја приватноста откога ќе ги знаете сите детали околу здравствената состојба на вашите роднини, почитувајте го нивното право на приватност и доверливост.

Доколку некоја од информациите за болест или причина за смрт ви е непозната, не грижете се. Погрешната претпоставка може негативно да се одрази на целосната слика на вашата медицинска историја.


Информации

Ако е можно, вашата семејна медицинска историја треба да содржи најмалку три генерации. Комплетирајте ги информациите за вашите баби и дедовци, родители, чичковци, тетки, браќа и сестри, братучеди, деца, внуци и внуки (да не се шири многу на 3-4 колено). За секое лице, обидете се да ги соберете следниве информации:

  • Медицински состојби;
  • Ментални здравствени проблеми, вклучувајќи алкохолизам или злоупотреба на супстанции;
  • Компликации за време на бременоста, вклучувајќи и абортус, раѓање на мртво дете, раѓање или неплодност;
  • Возраст кога секоја состојба е дијагностицирана;
  • Начин на животни навики, вклучувајќи исхрана, вежбање и пушење;
  • Информации за починати роднини, возраст кога настапила смртта и причината за смртта;
  • Посветете посебно внимание на состојбите што се развиваат порано од вообичаеното, како што се висок крвен притисок во младоста или состојби кои влијаат на повеќе роднини (кардиоваскуларни заболувања, автоимуни заболувања, малигни заболувања, ментални нарушувања). Во семејната историја внесете го и потеклото на роднините, оваа информација е битна бидејќи во одредени земји некои здравствени проблеми се јавуваат порано кај одредени етнички групи.