Шеќерната болест е едно од најмасовните страдања на современиот човек, која лесно се дијагностицира и со правилна едукација одлично се превенира и се контролира. Овој прирачник, пред сé, е наменет за лицата со дијабетес и нивните најблиски, како и на стручните медицински лица кои се занимаваат со нивната едукација. Книгата ја препорачуваме и за студентите, како и за лекарите кои започнуваат да се занимаваат со дијабетес, за полесно стекнување на практични сознанија.
Шеќерната болест или Дијабетес мелитус (Diabetes mellitus) претставува хронична, или, би рекле, уште и доживотна болест, што се одликува со нарушување, пред сѐ, на метаболизмот на јаглехидратите, но и на мастите и протеините и со специфични промени на крвните садови.
Постојат четири главни и најмногу употребувани групи лекови што го намалуваат крвниот шеќер, но тие не ја лекуваат шеќерната болест.
Тоа се:
- Сулфонилуреа (СУ),
- Бигванидини,
- Глиниди,
- Акарбоза.
Има уште три нови групи орални антидијабетици:
- Инсулински сензитајзери,
- ДПП4 инхибитори,
- Инхибитори на натриум глукозниот транспортер 2 (СГЛТ2).
ЗАПОМНЕТЕ: Не смеете сами да определувате никакви лекови за шеќер и никаква промена на дозата, без консултација со вашиот лекар.
Сулфонилуреа (СУ)
Оваа група лекови е најстара и најмногу употребувана досега. Тоа се материи што влијаат врз намалување на крвниот шеќер на разни начини, но најчесто преку стимулирање на панкреасот да лачи повеќе инсулин. Тоа значи дека лекот може да дејствува само ако имате какви било резерви сопствен инсулин. Од тие причини, овие лекови не смее да им се даваат на лица кои употребуваат инсулин од почетокот на болеста, бидејќи тие немаат сопствен инсулин.
Во оваа група спаѓаат повеќе лекови што имаат сличен состав, но се разликуваат според времетраењето на дејството, како и според јачината на дејството. Овие лекови, исто така, се забранети за деца и младинци, за време на бременост, како и при појава на акутни компликации на болеста, како што се високи гликемии, особено при појава на ацетон во урината или, пак, појава на инфекции од каков било тип.
Сулфонилуреите не смее да се даваат без строга контрола кај многу возрасни лица, како и кај лица со ментални растројства.
Не смее да им се даваат и на лицата кои ја губат телесната тежина, како и на лицата кои и покрај терапијата и диетата имаат гликемии над 10 ммол/л на гладно.
Постојат повеќе видови сулфонилуреа препарати. Палетата расте секој ден. Кај нас ги има во употреба неколку.
Појавата на компликации на болеста, особено нарушувања во очите и бубрезите, значи апсолутен прекин на терапијата со сулфонамиди.
Има повеќе несакани дејства на сулфонамидите. Најчести се следниве:
- Појава на хипогликемии, т.е. паѓање на крвниот шеќер под 50 мг%.
Хипогликемиите се должат најчесто на:
- преголема доза таблети;
- зголемена физичка активност;
- внесување мали количества храна;
- оштетување на бубрезите;
- консумирање алкохол на гладно.
- Алергии во вид на црвенило по кожата, појава на исип со јадеж, како и потешки форми на алергии.
- Оштетување на коскената срцевина со промени на крвната слика.
Само вашиот лекар или дијабетолог може да реши кој лек треба да го земате од оваа група, колку долго и во која доза.
(продолжува)
