Историја на стетоскопот

Ретко кој апарат претставува симбол на медицината како стетоскопот. Во прашање е исплатлива и разновидна медицинска алатка која не лекарите им овозможува рано да ги откријат знаците на здравствените проблеми. А стара е два века.

Медицинската технологија во текот на претходните децении исклучително брзо напредувала. Но докторите сепак се држат до справата која влегла во употреба додека во терапиите се уште се користеле пијавиците. Во времето кога е измислена немало други начини да се ѕирне во внатрешноста на телото, но деновиве кога имаме неверојатни скенери сепак не постои лекар кој не се служи со гумените цевки од 19 век.

Стетоскопот пред 200 години го измислил францускиот лекар Рене Теофил Јасант Ленек, кога му било потребно ново решение за да може да го слушне градниот кош и отчукувањето на срцето на пополничка пациентка. Тој во момент се сетил на сликата на деца кои во игра испраќаат еден на друг пораки така што слушаат на едната страна на даската, а гребат на другата. За да ја слушне пациентката и покрај таа пречка, Ленек едноставно свиткал листови хартија во форма на труба и ги слушал белите дробови низ импровизиран стетоскоп. Звуците во градниот кош совршено се слушале. Тогаш дошол на идеја за апарат кој на едниот крај би се потпирал на телото на пациентот, а другиот на увото на лекарот со цел да се засилат звуците кои доаѓаат од градниот кош.

Дијаграм на оригиналниот дизајн на стетоскопот на д-р Ленек

Така 1815 година стетоскопот кој денес се евидентира како медицински инструмент за слушање на работата на срцето и на градниот кош почнал да се произведува и тоа од дрво. Станувало збор за обична дрвена цевка која се шири во делот кој се допирал до градите на пациентот, а кој бил потенок во делот кој се допира до увото на лекарот. Денес стетоскопот е значително усовршен од оној што го користел францускиот лекар.

Доктор Ленек, кој бил физичар и стручњак за анатомија, цел живот проучувал и барал метод за рано откривање на белодробната туберколоза која во тоа време била фатална за луѓето. Аускултацијата или слушањето на градниот кош со ставање на увото на кожа не само што била недоволно ефикасна, туку не била ни хигиенска. Лекарот ризикувал да се зарази со која било кожна болест од пацинетот. Ленек кој бил многу скромен лекар во својот дневник напишал:

„Директната аускултација го срами лекарот исто колку и пациентот, бидејќи сама од себе предизвкува одвратност. Едвај и да може да се нарече делотворен метод кога треба да се прегледаат голем број жени чии млечни жлезди се поголеми, што претставува серизона пречка за овој метод.“