РАНЛИВИ ГРУПИ: Нормални вредности на холестерол во крвта – дали се исти за сите?

Доколку некој во висок ризик за кардиоваскуларни болести, целната вредност на холестеролот е многу пониска и не е можно да се постигне само со промена на исхраната, па се воведуваат лекови за намалување на нивото на холестерол, истакнува академикот Жељко Реинер.

Нормалната вредност на холестеролот за здрав поединец е помала од 5 mmol/L (вкупниот), ЛДЛ холестеролот помал од 3 mmol/L и ХДЛ поголем од 1-1,5 mmol/l. Секоја вредност над тоа, и кај здраво лице, поттикнува акумулацијата на холестерол во ѕидот на крвните садови. Меѓутоа, пациентите со хипертензија или дијабетес имаат оштетени крвни садови поради висок крвен притисок и покачени нивоа на гликоза, па за нив целните вредности на холестеролот треба да бидат пониски, бидејќи многу поголема е веројатност за акумулирање на холестерол во нивните крвни садови. Пациентите со фамилијарна хиперхолестеролемија, со лекување, би морале да ЛДЛ холестерол помал од 1,8 mmol/l.

Семејна хиперхолестеролемија

Меѓутоа, истакнува академик Жељко Реинер, претстедател на Хрватското здружени за атероклероза, потребно е да се нагласи дека таа целна вредност на ЛДЛ холестеролот се однесува само на оние пациенти со семејна хиперхолестеролемија кои немаат ниту еден друг ризик фактор за кардиоваскуларни болести, ниту пак имаат докажани атеросклертоски промени на било кои артерии. Ако пациент со семејна хиперхолестеролемија има докажани атеросклеротски промени на било која артерија или преживеал миокарден инфаркт или мозочен удар, добил стент, има ангина пекторис и слично, или пак има уште некој ризик фактор за кардиоваскуларни болести (шеќерна болест, покачен крвен притисок, пуши или има затајување на бубрезите), мора со лекување да постигне концентрација на ЛДЛ холестеролот помала од  1,4 mmol/l.

Промена на прехранбените навики

Ако лицето е здраво и има мал ризик за кардиоваскуларни болести, нешто повисоко ниво на холестерол во крвта, може да се обиде да го корегира со промена на прехранбените навики – намалување на црвено месо, пржена храна, намалување на венсот на храна со висок процент на холестерол (жолчка, изнутрици, свинско месо и преработки, говедско месо), намалување на заситените масти од млекото и млечните производи, да избегнува путер, павлака, полномасни сирења и кашкавали… Меѓутоа, доколку лицето има висок ризик за кардиоваскуларни болести, целната вредност е многу пониска и не е можно да се постигне само со промена на исхраната, па се воведуваат лекови кои го намалуваат нивото на холестеролот.

Црвен ориз

За некои, додавањето црвен ориз во нивната исхрана исто така ќе помогне. Имено, црвениот ориз е богат со монаколин-К, соединение кое има ист ефект како и лековите статини кои се користат за намалување на холестеролот. Сепак, важно е да се нагласи дека црвениот ориз и статините не треба да се земаат истовремено.