ПОХУВАНО ИЛИ МЕЛЕНО МЕСО, ГРАВ, СЛАДОЛЕД: Чувајте се ова лето од труења со храна – причини и симптоми

Постои листа на симптоми кои упатуваат на труење со храна. Лекарите истакнуваат дека труењето со храна се појавува во период од еден до 36 часа по консумирање на загадена храна, а се манифестира со појава на еден или повеќе од следниве симптоми: мачнини, повраќање, болки во стомакот, пролив, главоболки и општа слабост.

Постои листа на симптоми кои упатуваат на труење со храна. Лекарите истакнуваат дека труењето со храна се појавува во период од еден до 36 часа по консумирање на загадена храна, а се манифестира со појава на еден или повеќе од следниве симптоми: мачнини, повраќање, болки во стомакот, пролив, главоболки и општа слабост. Симптомите вообичаено траат од еден до седум дена.

ПРИЧИНИ ЗА ТРУЕЊЕ

Труење со храна може да предизвикаат:

  • Бактерии или нивните токсини кои по несоодветно подготвени и чувани намирници ќе се најфдат во храната
  • Вируси
  • Хемикалии како инсектициди и хербициди
  • Метали како што се олово, жива и кадмиум
  • Отровни болки како што се печурки што не се јадат
  • Други загадувачи како што се микотоксини, остатоци од ветеринарни лекови итн.

НОРОВИРУС

Денес, најчести труења со храна се труења со храна контаминирана со Норовирус, потоа бактерии, меѓу кои се итакнува Салмонелата како најчест бактериски причинител на труење со храна.

Норовирусот е многу заразен вирус кој се шири така шти лицата јадат храна или пијат вода која е загадена со причинителот. Ова се случува ако храната или водата се обработуваат со вода загадена со норовирусот (на поле, дома, во ресторан, итн.) или ако храната и водата стапуваат во контакт со траги од секрети на рацете на заразени или незаразени луѓе кои би можеле да го содржат вирусот. Како и кај сите труења со храна, знаците/симптомите вклучуваат гадење, повраќање, грчеви во желудникот и дијареа. По правило, закрепнувањето е брзо (1-2 дена), а главни проблеми се можна дехидрација – особено кај многу мали деца, постари и имунокомпромитирани пациенти – и можно асимптоматско ширење на вирусот по опоравувањето.

САЛМОНЕЛА

Што се однесува до салмонелата, јадења кои се особено ризични за појава на салмонелоза се јајца и колачи подготвени со сурови јајца (принцес крофни,  крем пити); потоа мелено месо, обично во сос; мајонез и јадења во кои се додава мајонез (руска салата и сл.); тартар сос; поховани, панирани стекови (недоволно печени) и јајца воопшто, при што салмонелата може да биде присутна на однадвор на лушпата па може да доспее во самите јајца или во јадењето со јајца. Салмонела може да се внесе и со неизмиени раце на лице кое ја излачува (болно лице или асимптоматски носител на микроб) и работи со храна. И повеќето останати бактериски труења со храна се случуваат на ист начин, односно со размножување на предизвикувачот во намирниците или јадењата, со оставање на храната надвор од фрижидер неколку часа на собна температура.

СТАФИЛОКОК

Staphylococcus aureus често се наоѓа на отворени ранички на кожата или во слузницата на носот на луѓет кои подготвуваат храна. Кога ќе дојде во храната, стафилококот создава отров отпорен на температура, кој со подоцна термичка обработка не може да се уништи и покрај готвењето доведува до заболување. Труењето често се случува при консумирање сладолед или оладено свинско печење.

Анаеробните бактерии, како што се Clostridium perfringens и Clostridium botulinum, се размножуваат без присуство на воздух, а стигнуваат до храната од нечистотијата во почвата во форма на многу отпорни спори. Доколку храната не се измие пред да се готви (на пример гравот), при подготовка на големи количини може да дојде до активирање на т.н. спори кои преживуваат при готвење (до 100°C) и при постепено ладење без присуство на воздух се размножуваат и предизвикуваат болест со пролив. Основен проблем е недоволното варење и бавното ладење на храната.