ШТО ВЕЛАТ ЛЕКАРИТЕ: Кога е најдобро да се вакцинира против грип?

Есента вообичаено е годишно време кога почнуваат да се носат топли џемпери и да се пијат топли напивки – и кога доаѓа грипот. Поголем дел од луѓето немале грип во последните години, поради пандемијата со КОВИД-19.

За време на сезоната на грип 2020-2021., оваа болест беше “невообичаено ретка“, според американскиот Центар за контрола и превенција на болести (ЦДЦ), благодарение на безбедносните мерки поради коронавирусот, како носење маски, почесто миење раце и останување дома.

Но, како што животот на многумина почнува да се нормализира, се очекува бројот на заболени од грип да биде поголем оваа есен и зима, па експертите препорачуваат вакцинирање против грип.

Но, кога точно треба да се вакцинира? И може ли да се вакцинира против грип во исто време кога и се прима ‘бустер’ против омикрон? Еве што велат стручњаците.

ПРЕД СЕ, ЗОШТО СЕКОЈА ГОДИНА ТРЕБА ДА СЕ ВАКЦИНИРА ПРОТИВ ГРИП?

Грипот всушност е предизвикан од неколку различни вируси. Двата најчести се вирусот на инфлуенца А и вирусот на инфлуенца Б и секој има свои поттипови и групи.

Соо оглед дека вирусите на грип постојано се менуваат, како и поради тоа што имунитетот исчезнува со текот на времето, вакцината против грип секоја година се модифицира заради подобра заштита. Постои дури и организација, Глобален систем за надзор и борба против грип при Светската здравствена организација (GISRS), основана во 1952 година, која ги следи честите промени на вирусот на инфлуенца.

Д-р Педро Пиедра, професор по молекуларна биологија, микробиологија и педијатрија на Медицинскиот факултет Бејлор, вели дека тоа е “добра мрежа за глобален надзор која следи кои вируси циркулираат и потоа донесува најдобра претпоставка што треба да се промени во вакцината таа година“.

Д-р Пиедра објаснува дека вакцината обично “речиси совршено одговара“ на еден од циркулирачките вируси. “Секогаш е тешко да се има совршена вакцина за сите циркулирачки вируси. Но, не мора секогаш да имате совршена вакцина за да добиете вкрстена заштита“.

КОЛКУ Е ЕФИКАСНА ВАКЦИНАТА ПРОТИВ ГРИП?

Се покажало дека вакцините против грип го намалуваат ризикот од посета на лекар поради грип за 40 до 60 проценти, според ЦДЦ.

“Вакцината против грип го намалува ризикот од тешки симптоми на грип, хоспитализација, прием на одделите за интензивна нега и смрт“, објаснува д-р Риза Конрој, лекар по семејна медицина во Медицинскиот центар Векснер при Универзитетот Охајо.

Вакцината, исто така, може да помогне да се заштитат оние кои се најмногу склони кон компликации од вирусот на грип, што обично ги погодува децата на возраст од 6 месеци до пет години, како и оние над 65 години, велат експертите од Клиниката Мајо.

ЦДЦ тврди дека вакцините против грип можат на децата да им спасат живот. Истражување од 2022 година покажало дека вакцината против грип кај децата го намалува ризикот од опасен по живот грип за 75 проценти.

“И децата можат да умрат од грип“, вели д-р Пиедра. “Генерално, децата кои починале од грип не биле вакцинирани“.

Тој додава дека од грип не умираат само постари лица. “Децата имаат поголем ризик од посериозни компликации, како и трудниците.

КОГА Е НАЈДОБРО ДА СЕ ВАКЦИНИРА?

Иако вирусите на грип се откриваат во текот на целата година, тие циркулираат повеќе во есен и зима.

Д-р Конрој истакнува дека пикот на сезоната на грип е “од декември до февруари, но зголемување на бројот на заболени е забележано и околу март, а можна е се до мај“.

Според неговото мислење, “најдобро време за вакцинирање против грип е околу октомври“, така што ќе бидете заштитени за време на сезоната на грип.

Тој напоменува дека вакцината “обично најдобро делува две недели по вакцинацијата“.

Д-р Пиедра се согласува дека октомври е “добар месец“ за вакцинација. Но, генерално, експертите велат дека најдобро време е токму сега.

“Оваа година веќе има грип“, потенцира д-р Пеидра, “и подрани“.

Вакцината против грип е ефикасна околу пет до шест месеци, додава д-р Конрој.

Стручњаците велат дека може да се прими ‘бустер“ против омикрон и вакцина против грип во исто време. Според нив, не постојат контраиндикации за примање на двете вакцини заедно. Но, ако сè уште не сте ја примиле препорачаната доза на вакцината против Ковид-19, ЦДЦ препорачува да се вакцинирате што е можно поскоро, а потоа и со вакцина против грип до крајот на октомври.