Вонтелесно оплодување во спонтан циклус е најдобриот начин по природен пат да и се помогне на природата, без стрес, ризик од повеќеплодни бремености и без хормонски препарати. Фокусот е на една квалитетна јајце-клетка која ќе ја произведе организмот – ќе ја создаде без хормонски препарати. ВТО во спонтан циклус е мошне слична на стандардната IVF постапка само без хормонски препарати за стимулација на јајниците. Единствениот лек кој се користи во спонтаниот циклус е хуманиот гонадотропин и се со цел подготовка на јајце-клетките за аспирација.
На пациентката за време на циклусот и се следи природниот раст на фоликулите со ултразвук и со одредување на нивоата на хормоните кои произведуваат фоликуси. Кога фоликулот ќе ја достигне соодветната големина тогаш се пристапува на пункција на фоликулот и аспирација на јајце-клетката. Доколку таа е зрела и квалитетна за понатамошниот тек на постапката, се продолжува со лабораториско следење и постапката која е иста како кај стимулиран циклус. Ако дојде до оплодување, може да се прави ембриотрансфер.
Предностите се поголеми кај вонтелесното оплодување во спонтан циклус во однос на стимулираната постапка (постапката е поевтина, елиминиран е ризикот од хиперстимулација – сериозен несакан ефект на вонтелесното оплодување, намален ризик од мултипли бремености, помалку стрес, а значителна предност во однос на стимулираната постапка е таа што не е потребна пауза до следната постапка во случај да не дојде до бременост).
Маните кои ги има оваа постапка е доаѓањето до спонтана овулација и тогаш се советува инсеминација, може да се случи јајце-клетката да не биде доволно зрела, да не е доволно добар квалитетот на клетката за продолжување на лабораториско следење и понатамошна фаза на следење.
Се случува (и кај жените кои немаат проблем да зачнат) во одделни циклуси да нема зрели јајце-клетки. Во двата случаи – стимулиран или нестимулиран циклус – не мора да дојде до оплодување на јајце-клетката т.е. не постои гаранција дека ќе дојде до оплодување.
Вонтелесното оплодување во природен циклус практично може да им се советува на сите двојки кои имаат проблем со стерилитет. Едниственото ограничување би можеле да бидат нередовните циклуси и аномалии на матката. Постапката е погодна и за пациентките кои не реагирале на хормонска терапија во претходните циклуси на вонтелесно оплодување или имале повеќе неуспешни постапки.
Жените на кои оваа постапка им е најмногу од корист се оние жени со непроодни јајцеводи или двојка која има проблем со машки стерилитет, потоа жените со намалено ниво на антимилеријален хормон, постари пациенти со зголемено ниво на хормонот FSH и мал број на антрални фоликули на јајникот што укажува на намалени резерви на јајце-клетки. Од медицински причини овој тип на вонтелесно оплодување се советува и на жените кај кои заради хормонски сензитивните патолошки процеси (на дојки или јајници) контраиндицирана е примена на хормонска терапија. Успешноста, секако, е помала во однос на стимулираниот циклус на вонтелесно оплодување.
