ЖИВЕЕЊЕ СО КОРОНАВИРУСОТ: Како би можела да изгледа пандемијата во иднина?

Додека третата зима од пандемијата со коронавирус се наѕира на северната хемисфера, научниците ги предупредуваат веќе исцрпените влади и населението да се подготват за новите бранови на КОВИД-19.

Само во САД би можело да се има до еден милион инфекции дневно оваа зима, изјави за Ројтерс Крис Мареј, раководител на Институтот за здравствена метрика и евалуација (IHME) при Универзитетот во Вашингтон која ја следи пандемијата. Тој додава дека тоа ќе биде речиси двојно повеќе од сегашниот дневен број.

Во Велика Британија и Европа, научниците предвидуваат серија бранови на КОВИД, бидејќи луѓето поминуваат повеќе време во затворен простори за време на постудените месеци, овој пат без речиси никакви ограничувања за носење маски или физичко растојание.

Меѓутоа, иако случаите може повторно да се зголемат во наредните месеци, малку е веројатно дека смртните случаи и хоспитализирањата ќе се зголемуваат со ист интензитет, велат експертите, кои сметаат дека тоа се должи на вакцинацијата, бустер дозите, претходните инфекции, поблагите варијанти и достапноста на ефекасни третмани за ковид.

Овие прогнози отвораат нови прашања за тоа кога земјата ќе излезе од вонредната фаза на КОВИД во состојба на ендемична болест каде што има помали епидемии во заедниците со високи стапки на вакцинација, веројатно на сезонска основа.

Многу стручњаци предвидуваа дека транзицијата ќе започне на почетокот на 2022 година, но доаѓањето на високо мутираните варијанти на вирусот омикрон ги поремети тие очекувања.

“Мораме да го оставиме настрана прашањето дали пандемијата е завршена“, изјави Адам Кучарски, епидемиолог од Лондонската школа за хигиена и тропска медицина. Тој, како и другите епидемиолози, гледаат дека КОВИД се претвора во ендемска закана која и понатаму е проблем.

Останува прашањето дали ќе се појави нова варијанта која ќе ги надмине моментално доминантните омикрон подваријанти.

Доколку таа варијанта исто така предизвика потешка болест и е во состојба на да го избегне претходниот имунитет, тоа би било најлошото сценарио, се вели во неодамнешниот извештај на Светската здравствена организација за Европа.

Како што е наведено во извештајот, “сите сценарија, со нови варијанти, укажуваат на потенцијал за голем иден бран на ниво кое е еднакво лош или полош од бранот на епидемијата 2020/2021 година“.

ФАКТОРИ КОИ ЗБУНУВААТ

Многу стручњаци за болести рекоа дека предвидувањето за КОВИД стана многу потешко бидејќи многумина се потпираат на брзи тестови дома што не се пријавуваат кај државните здравствени службеници, прикривајќи ги стапките на инфекција.

ВА.5, подваријантата на омикрон која моментално предизвикува максимални инфекции во многу земји, е многу пренослива, што значи дека многу пациенти хоспитализирани поради други болести може да бидат позитивни и да бидат вброени во тешки случаи, дури и ако КОВИД-19 не е изворот на нивната неволја.

Научниците потенцираа дека други непознати кои ги комплицираат нивните прогнози вклучуваат и тоа дали комбинацијата на вакцинација и ковид инфекција, таканаречениот хибриден имунитет, обезбедува поголема заштита за луѓето.

“Секој што вели дека може да ја предвиди иднината на оваа пандемија е или премногу самоуверен или лаже“, вели Дејвид Дауди, епидемиолог од Школата за јавно здравје Хопкинс Блумберг.

Стручњаците, исто така, внимателно го следат развојот на настаните во Австралија, каде што новата сезона на грип во комбинација со КОВИД-19 ги преплавува болниците. Тие велат дека е можно западните земји да имаат сличен образец по неколку мирни сезони на грип.

“Ако тоа се случи таму, може да се случи и овде. Мора да се подготвиме за сезоната на грип“, изјави Џон Меколи, директор на Светскиот центар за грип при Институтот Френсис Крик во Лондон.

СЗО соопшти дека секоја земја и понатаму треба да им пристапи на новите бранови со сите достапни алатки, од вакцинација до интервенции како што се тестирање и физичко дистанцирање или носење маски.