Детскиот дијабетес, познат како дијабетес тип 1, е хронична автоимуна болест која најчесто се дијагностицира во детството или адолесценцијата. Иако е помалку вообичаен од типот 2 дијабетес, кој е поврзан со животниот стил, тип 1 бара посебно внимание и третман за да се обезбеди нормален развој на детето.
Кога може да се појави?
Дијабетесот тип 1 најчесто се дијагностицира кај деца на возраст од 4 до 14 години, иако може да се појави и во првите години од животот или во подоцнежната адолесценција. Болеста настанува кога имуниот систем по грешка ги уништува бета клетките на панкреасот кои произведуваат инсулин.
Симптоми на кои треба да внимавате
Раното препознавање е од суштинско значење. Најчестите симптоми вклучуваат:
- Прекумерна жед (полидипсија).
- Често мокрење, особено ноќе.
- Брзо губење на тежина без очигледна причина.
- Хроничен замор и слаба енергија.
- Сува уста и кожа.
- Заматен вид.
Ако се забележат овие симптоми, важно е веднаш да се посети лекар за дијагностика.
Превенција
За жал, дијабетесот тип 1 не може целосно да се спречи бидејќи главната причина е генетска предиспозиција и автоимуна реакција. Сепак, следниве мерки може да помогнат:
- Доење: Природното доење најмалку 6 месеци може да го намали ризикот од автоимуни болести.
- Избегнување стрес кај детето: Емоционалниот и физичкиот стрес може да биде тригер за автоимуни процеси.
- Здрава исхрана: Избегнување преработена храна и заситени масти може да го зајакне општиот имунитет.
- Контрола на инфекции: Навремено лекување на вирусни инфекции како што се респираторни или гастроинтестинални инфекции.
Лекување и управување
Третманот за дијабетес тип 1 се базира на дневно регулирање на нивото на шеќер во крвта и вклучува:
- Инсулинска терапија
- Детето мора редовно да прима инсулин преку инјекции или инсулинска пумпа.
- Мониторинг на шеќерот во крвта
- Потребно е често мерење со глукометар или користење на сензори за континуирано следење.
- Урамнотежена исхрана
- Балансиран внес на јаглехидрати, протеини и масти според индивидуалните потреби.
- Физичка активност
- Редовната физичка активност е корисна за подобрување на осетливоста на инсулинот.
-
Статус на детскиот дијабетес во светот
Во последните години, бројот на деца со дијабетес тип 1 се зголемува глобално. Факторите како зголеменото тестирање, генетските предиспозиции и промени во животната средина придонесуваат за ова. Според Светската здравствена организација (СЗО), бројот на случаи расте за 3-4% годишно, особено кај најмладата популација.
Со рано откривање и соодветен третман, повеќето деца со дијабетес тип 1 можат да водат здрав и активен живот. Поддршката од семејството и заедницата игра клучна улога за управување со болеста и за градење на самодоверба кај децата.
Иако дијабетесот тип 1 е хронична состојба, со соодветен третман, децата можат да имаат квалитетен живот. Образованието на родителите, наставниците и самите деца за болеста е клучно за успешна контрола и спречување на компликации.
