Подготви: Александра Стојановска
saska@panacea.mk
Во Париз, на 2. и 3. февруари беше одржана првата меѓународна конференција со наслов “Harm Reduction“ (Намалување на штетноста).
Конференцијата ги собра водечките светски медицинари, од невролози, преку онколози, па се до кардиолози и пулмолози, и донесе бројни шокантни податоци. Најалармантен е секако оној дека сите ние, кои денес сме во напон на работна сила и здрави, ќе умреме од последица на својот животен стил.
Тоа пред се, се однесува на развојот на некои од незаразните болести кои се на некој начин поврзани со пушењето, алкохолот, нездравата храна, претераното изложување на сонце…
Затоа, целта на конференцијата, како што во уводот истакна претседател д-р Питер Харпер, онколог со светско реноме, е да се пронајде начин како на луѓето да им се овозможи да имаат свој стил на живот, но со помалку фатални последици. Тоа е приоритет како поради здравјето на поединците, така и поради одржливоста на системот на медицинска нега, особено во Европа.
СЕКОЈА МИНУТА УМИРААТ ОСУМ ПУШАЧИ
Имено, како што истакна во своето предавање д-р Андрзеј М. Фал, полски пулмолог и економист, сегашниот систем е неодржлив.
“Луѓето живеат се подолго. Секоја година се поголем е процентот на постари од 65 години и тие стануваат преголемо потоварување на здравствениот систем, оти за “наплата“ доаѓаат последиците од нивниот животен стил. Нужно е да се најдат алтернативи кои се го намалат бројот на заболени од карциноми и слични т.н. незаразни болести кои се причина за 65% од предвремените смртни случаи“, изјави д-р Фал.
“Пушењето, брзата храна, недоволното движење и неодговорното однесување на сонце може многу едноставно да се спречат – со избегнување! Меѓутоа, луѓето од тоа тешко се откажуваат. Во прилога на тоа оди и фактот дека не се умира од една кутија цигари, литар вино или еден хамбургер, а повеќето луѓе не размислуваат што ќе биде за 20 години. Дотолку повеќе, што кога ќе ги предупредите на тоа колку си штетат на себе, се шегуваат со досетки од типот ‘од нешто мора да се умре’“, објаснува д-р Харпер и продолжува:
Статистиката е немилосрдна: секоја минута во светот умираат осум пушачи. Но, луѓето се робови на навиките и оние кои не сакаат да се откажат од пушење им се нудат разни алтернативи, од лекови со никотин, преку електронски цигари, до уреди за греење на тутунот.
Слично е и со алкохолот, кој се покажа дека е фатален, токму кај оние кои пијат понекогаш. Како пример, повеќе се загрозени оние кои ќе се напијат еднаш месечно, од оние кои уживаат во една чаша вино секој ден.
Ова се податоци кои ги изнесе проф. Давид Зариџе, претседател на Здружението за карцином на Русија.
ВО СВЕТОТ ИМА ДУРИ 60% СО ПРЕКУМЕРНА ТЕЛЕСНА ТЕЖИНА
Неврологот д-р Лаура Росен, 20 години ја истражувала причинско-последичната врска помеѓу зависноста од никотин и пушењето цигари и заклучила дека на луѓето им е потешко да се откажат од ритуалот и чувството на припадност кое го добиваат со пушењето, отколку од самата зависност.
“Повеќето пушачи се обидуваат да престанат да пушат, но дури 60% од нив повторно пропушуваат“, вели таа.
Секако, алкохолот и цигарите не се единствените тивки убијци. Голем број предвремени смртни случаи се случуваат поради лоши прехранбени навики, а особено е алармантен податокот дека во последниве пет години драстично е зголемен број на лица со прекумерна телесна тежина. Тие во просек чинат околу 60% од населението, а бројот на пореметувања врзани со исхраната годишно расте со брзина од два проценти.
Оброците на нога, како и оние пред ТВ, значајно ги зголемуваат ризиците од дебелина, која (пре)често води до дијабатес тип 2. Посебно е опасна брзата храна чии порции во последните 20 години се зголемувале и повеќе од 100 проценти.
Секако, треба да се нагласи и дека животниот стил на повеќето луѓе подразбира премалку движење и физичка активност, потенцира д-р Надир Арбер, гастроентеролог од Тел Авив.
Кога станува збор за сонцето, клучно е да се држиме до насоките на Светската здравствена организација за избегнување од изложување на сонце помеѓу 11 и 17 часот, како и користење на производи со висока УВ заштита.